]> git.donarmstrong.com Git - lilypond.git/commitdiff
Doc-es: Updates.
authorFrancisco Vila <francisco.vila@hispalinux.es>
Sun, 19 Sep 2010 16:25:09 +0000 (18:25 +0200)
committerFrancisco Vila <francisco.vila@hispalinux.es>
Sun, 19 Sep 2010 16:25:09 +0000 (18:25 +0200)
Documentation/es/macros.itexi
Documentation/es/notation/ancient.itely
Documentation/es/notation/changing-defaults.itely
Documentation/es/notation/chords.itely
Documentation/es/notation/editorial.itely
Documentation/es/notation/expressive.itely
Documentation/es/notation/fretted-strings.itely

index c586d2f347a0bcc524143e622ad69ae1fff044a3..c6a143e6593cdb0d4f252e5ded50e7d487ac8d47 100644 (file)
@@ -1,6 +1,6 @@
 @c -*- coding: utf-8; mode: texinfo; -*-
 @ignore
-    Translation of GIT committish: 3dd9b13331489a191d0e901245cc98476e5fcac1
+    Translation of GIT committish: 0945e7219a3995158d76267d26f77f57659c8578
 
     When revising a translation, copy the HEAD committish of the
     version that you are working on.  For details, see the Contributors'
@@ -16,7 +16,7 @@
 MACRO DEFINITIONS GUIDELINES
 ****************************
 
-This file should contain macro defintions which are common to all
+This file should contain macro definitions which are common to all
 languages, i.e. all macro definitions which do not contain text that
 should be translated (namely text visible in the output).
 
index 01b939ff6ea74ca4034636bc2c8a15c177954474..aa0e47fd95d34e1404efa5f4698221a8f447a1d3 100644 (file)
@@ -1,7 +1,7 @@
 @c -*- coding: utf-8; mode: texinfo; documentlanguage: es -*-
 @c vim: foldmethod=marker
 @ignore
-    Translation of GIT committish: ec23f3d2ccd1c99afe60f694cc46f0c2c50e0081
+    Translation of GIT committish: 0f160f02f8fcf7859e18ab1ea0be1e3d69953879
 
     When revising a translation, copy the HEAD committish of the
     version that you are working on.  For details, see the Contributors'
index 92915964aea6cfba1a329273fa06009a1fa728e2..aeb9e6eae4a7c0b35c3244fdb7b908621a33b6c9 100644 (file)
@@ -1,7 +1,7 @@
 @c -*- coding: utf-8; mode: texinfo; documentlanguage: es -*-
 
 @ignore
-Translation of GIT committish: 5bfe6a7cc623f289518da554f384dc8f092ea424
+Translation of GIT committish: 0f160f02f8fcf7859e18ab1ea0be1e3d69953879
 
     When revising a translation, copy the HEAD committish of the
     version that you are working on.  For details, see the Contributors'
index d8b95dbe51c04366a94d7ac4236ae8f028d029f9..47a02cb7a30483b9fe05ab3b32eeaf89b3176491 100644 (file)
@@ -1,7 +1,7 @@
 @c -*- coding: utf-8; mode: texinfo; documentlanguage: es -*-
 
 @ignore
-    Translation of GIT committish: ec64184cf863f8565cfedd6dfe91198ce843526e
+    Translation of GIT committish: 0f160f02f8fcf7859e18ab1ea0be1e3d69953879
 
     When revising a translation, copy the HEAD committish of the
     version that you are working on.  For details, see the Contributors'
@@ -100,9 +100,13 @@ Fragmentos de código:
 
 @knownissues
 
+No se pueden usar las abreviaturas predefinidas de articulaciones y
+adornos sobre notas dentro del modo de acordes; véase
+@ref{Articulaciones y ornamentos}.
+
 Cuando se mezclan los modos de acorde y de nota en música secuencial,
 y el modo de acordes aparece en primer lugar, el modo de notas crea un
-nuevo contexto de @code{Staff}.
+nuevo contexto de @code{Staff}:
 
 @lilypond[verbatim,quote,ragged-right,relative=1]
 \chordmode { c2 f }
index 81e4738b6247cb552872c80a62967aaa6b45b07a..01500bc8d9496604c937fce27c05c5c27bcfa8a6 100644 (file)
@@ -1,7 +1,7 @@
 @c -*- coding: utf-8; mode: texinfo; documentlanguage: es -*-
 @c This file is included from notation.itely
 @ignore
-    Translation of GIT committish: 3dd9b13331489a191d0e901245cc98476e5fcac1
+    Translation of GIT committish: fe2cae0fa47ec4ec0184e6b3d15572fbcba881cf
 
     When revising a translation, copy the HEAD committish of the
     version that you are working on.  For details, see the Contributors'
index da7ec3012809bcf15401d0583a93f267ae6e3e03..281089478025316b19778179ef50f8f1ccbf8c18 100644 (file)
@@ -1,6 +1,6 @@
 @c -*- coding: utf-8; mode: texinfo; documentlanguage: es -*-
 @ignore
-    Translation of GIT committish: f46c0183ef97a5d37310a6aff9e1a98d2b6865e9
+    Translation of GIT committish: 15578ad21fa9939acf92026c9fdbe7609a635777
 
     When revising a translation, copy the HEAD committish of the
     version that you are working on.  For details, see the Contributors'
@@ -19,15 +19,15 @@ Esta sección relaciona diversas marcas de expresión que se pueden
 crear en un a partitura.
 
 @menu
-* Adosado a las notas::
-* Curvas::
-* Líneas::
+* Expresiones adosadas a las notas::
+* Expresiones como curvas::
+* Expresiones como líneas::
 @end menu
 
 
-@node Adosado a las notas
-@subsection Adosado a las notas
-@translationof Attached to notes
+@node Expresiones adosadas a las notas
+@subsection Expresiones adosadas a las notas
+@translationof Expressive marks attached to notes
 
 Esta sección explica cómo crear marcas expresivas que están aplicadas
 a notas: articulaciones, ornamentos y matices.  También se tratan los
@@ -112,6 +112,7 @@ métodos para crear las nuevas marcas dinámicas.
 @funindex \fermata
 @funindex \longfermata
 @funindex \verylongfermata
+@funindex \fermataMarkup
 @funindex \segno
 @funindex \coda
 @funindex \varcoda
@@ -166,6 +167,20 @@ por debajo del pentagrama; véase @ref{Dirección y posición}.
 Las articulaciones son objetos @code{Script}.  Sus propiedades se
 describen de forma más completa en @rinternals{Script}.
 
+Las articulaciones se pueden adjuntar a los silencios así como a
+las notas, pero no se pueden adjuntar a silencions multicompás.
+Está disponible una instrucción predefinida especial,
+@code{\fermataMarkup}, para adosar un calderón a un silencio
+multicompás (y sólo a un silencio multicompás).  La instrucción
+crea un objeto @code{MultiMeasureRestText}.
+
+@lilypond[verbatim,quote,relative=2]
+\override Script #'color = #red
+\override MultiMeasureRestText #'color = #blue
+a2\fermata r\fermata
+R1\fermataMarkup
+@end lilypond
+
 Además de articulaciones, se pueden adjuntar textos y elementos de
 marcado a las notas.  Véase @ref{Guiones de texto}.
 
@@ -304,13 +319,39 @@ d2\> d\>
 c1\!
 @end lilypond
 
-Se requieren silencios espaciadores para tipografiar varias
-indicaciones dinámicas sobre una sola nota.
+Un regulador terminado mediante @code{\!} finaliza en el borde
+derecho de la nota que lleva el @code{\!} adosado.  En el caso en
+que esté terminado con el comienzo de otra indicación
+@notation{crescendo} o @notation{decrescendo}, terminará en el
+centro de la nota que tiene adosada la siguiente indicación
+@code{\<} ó @code{\>}.  El regulador siguiente empezará entonces
+en el borde derecho de la misma nota en lugar del borde
+izquierdo, como sería usual si hubiese terminado con @code{\!}
+previamente.
+
+@lilypond[verbatim,quote,relative=2]
+c1\< | c4 a c\< a | c4 a c\! a\< | c4 a c a\!
+@end lilypond
+
+Los reguladores que terminan con indicaciones dinámicas absolutas
+en lugar de con @code{\!} también se tipografían de manera
+parecida.  Sin embargo, la longitud de la propia indicación
+dinámica puede alterar el punto en que finaliza el regulador
+anterior.
+
+@lilypond[verbatim,quote,relative=2]
+c1\< | c4 a c\mf a | c1\< | c4 a c\ffff a
+@end lilypond
 
 @cindex varios matices sobre una nota
 @cindex matices, varios sobre una nota
 @cindex dinámica, varias indicaciones sobre una nota
 
+Se requieren silencios espaciadores para tipografiar varias
+indicaciones dinámicas sobre una sola nota.  Esto es útil
+especialmente para añadir un @notation{crescendo} y un
+@notation{decrescendo} a la misma nota:
+
 @lilypond[verbatim,quote,relative=2]
 c4\< c\! d\> e\!
 << f1 { s4 s4\< s4\> s4\! } >>
@@ -321,10 +362,12 @@ c4\< c\! d\> e\!
 @funindex \espressivo
 @funindex espressivo
 
-En algunas situaciones, la marca de articulación @code{\espressivo}
-puede ser apropiada para indicar un crescendo y decrescendo sobre una
-nota:
+Se puede usar la instrucción @code{\espressivo} para indicar un
+crescendo y un decrescendo sobre la misma nota.  Sin embargo,
+advierta que esta indicación está implementada como una
+articulación, no como una expresión dinámica.
 
+@lilypond[verbatim,quote,relative=2]
 @lilypond[verbatim,quote,relative=2]
 c2 b4 a
 g1\espressivo
@@ -562,9 +605,9 @@ Fragmentos de código:
 Extender LilyPond:
 @rextend{Construcción del marcado en Scheme}.
 
-@node Curvas
-@subsection Curvas
-@translationof Curves
+@node Expresiones como curvas
+@subsection Expresiones como curvas
+@translationof Expressive marks as curves
 
 Esta sección explica cómo crear varias marcas expresivas de forma
 curva: ligaduras de expresión y de fraseo, respiraciones, caídas y
@@ -978,9 +1021,9 @@ Fragmentos de código:
 @rlsr{Expressive marks}.
 
 
-@node Líneas
-@subsection Líneas
-@translationof Lines
+@node Expresiones como líneas
+@subsection Expresiones como líneas
+@translationof Expressive marks as lines
 
 Esta sección explica cómo crear diversas marcas de expresión que
 siguen un camino lineal: glissandi, arpegios y trinos.
@@ -1176,27 +1219,52 @@ arpegios de pentagrama cruzado.
 @funindex \stopTrillSpan
 @funindex stopTrillSpan
 
-Los @notation{trinos} cortos sin línea extensora se imprimen con
+Los trinos cortos sin línea extensora se imprimen con
 @code{\trill}; véase @ref{Articulaciones y ornamentos}.
 
 Los @notation{trinos} largos mantenidos, con línea de extensión, se
 hacen con @code{\startTrillSpan} y @code{\stopTrillSpan}:
 
 @lilypond[verbatim,quote,relative=2]
-d1~\startTrillSpan
+d1\startTrillSpan
+d1
+c2\stopTrillSpan
+r2
+@end lilypond
+
+Un trino extendido que atraviesa un salto de línea
+recomienza exactamente encima de la primera nota
+de la nueva línea.
+
+@lilypond[ragged-right,verbatim,quote,relative=2]
+d1\startTrillSpan
+\break
+d1
+c2\stopTrillSpan
+r2
+@end lilypond
+
+Los trinos extendidos consecutivos funcionan sin necesidad de
+instrucciones @code{\stopTrillSpan} explícitas, porque cada trino
+se convertirá automáticamente en el borde derecho del trino anterior.
+
+@lilypond[verbatim,quote,relative=2]
+d1\startTrillSpan
 d1
-c2\stopTrillSpan r2
+b1\startTrillSpan
+d2\stopTrillSpan
+r2
 @end lilypond
 
-En el ejemplo siguiente se muestra un trino en combinación con notas
-de adorno.  La sintaxis de esta construcción y el método para efectuar
-un control más preciso sobre la colocación de las notas de adorno se
-describe en @ref{Notas de adorno}.
+También se pueden combinar los trinos con notas de adorno.
+La sintaxis de esta construcción y el método para colocar
+las notas de adorno con precisión están descritos en
+@ref{Notas de adorno}.
 
 @lilypond[verbatim,quote,relative=2]
-c1 \afterGrace
+d1~\afterGrace
 d1\startTrillSpan { c32[ d]\stopTrillSpan }
-e2 r2
+c2 r2
 @end lilypond
 
 @cindex trinos de nota explícita
@@ -1210,28 +1278,34 @@ explícitas se pueden tipografiar con la instrucción
 segundo es la nota @emph{trinada}, que se imprime como una cabeza de
 nota, sin plica y entre paréntesis.
 
-@lilypond[verbatim,quote,relative=1]
-\pitchedTrill e2\startTrillSpan fis
-d\stopTrillSpan
+@lilypond[verbatim,quote,relative=2]
+\pitchedTrill
+d2\startTrillSpan fis
+d2
+c2\stopTrillSpan
+r2
 @end lilypond
 
-@cindex trino con nota y alteración forzada
-@cindex alteración forzada para trino con nota
+@cindex trino con nota y alteración
+@cindex alteración, trino con
 
-En el ejemplo siguiente, el segundo trino con nota es ambiguo; la
-alteración de la nota trinada no se imprime.  Como manera de rodear el
-problema se pueden forzar las alteraciones de las notas trinadas.  El
-segundo compás ejemplifica este método:
+Es necesario añadir manualmente las alteraciones subsiguientes de
+la misma nota dentro del mismo compás.  Sólo se imprime la
+alteración del primer trino con nota, dentro de un compás.
 
 @lilypond[verbatim,quote,relative=2]
-\pitchedTrill eis4\startTrillSpan fis
-g\stopTrillSpan
-\pitchedTrill eis4\startTrillSpan fis
-g\stopTrillSpan
-\pitchedTrill eis4\startTrillSpan fis
-g\stopTrillSpan
-\pitchedTrill eis4\startTrillSpan fis!
-g\stopTrillSpan
+\pitchedTrill
+eis4\startTrillSpan fis
+eis4\stopTrillSpan
+\pitchedTrill
+eis4\startTrillSpan cis
+eis4\stopTrillSpan
+\pitchedTrill
+eis4\startTrillSpan fis
+eis4\stopTrillSpan
+\pitchedTrill
+eis4\startTrillSpan fis!
+eis4\stopTrillSpan
 @end lilypond
 
 
index 6c458d4948cf7ce3cf31b44ef5d4bcd2e5dc00a3..f1ed8b588b876991987d170b818349525533a2b6 100644 (file)
@@ -1,7 +1,7 @@
 @c -*- coding: utf-8; mode: texinfo; documentlanguage: es -*-
 
 @ignore
-    Translation of GIT committish: 7eb30f2765732f58f88a5d5ebb3c2586758b02e9
+    Translation of GIT committish: fe2cae0fa47ec4ec0184e6b3d15572fbcba881cf
 
     When revising a translation, copy the HEAD committish of the
     version that you are working on.  For details, see the Contributors'
@@ -175,7 +175,7 @@ y @code{TabVoice}.  Se añade automáticamente una clave caligráfica de tablatu
 @lilypond[quote,ragged-right,verbatim]
 \new TabStaff \relative c' {
   a,8 a' <c e> a
-  d, a' <d f> a
+  d,8 a' <d f> a
 }
 @end lilypond
 
@@ -189,14 +189,14 @@ symbols = {
   c4-.^"Allegro" d( e)
   f4-.\f g a^\fermata
   \mark \default
-  c8_.\<\( c16 c ~ c2\!
+  c8_.\<\( c16 c~ c2\!
   c'2.\prall\)
 }
 
 \score {
   <<
     \new Staff { \clef "G_8" \symbols }
-    \new TabStaff   { \symbols }
+    \new TabStaff { \symbols }
   >>
 }
 @end lilypond
@@ -215,7 +215,7 @@ symbols = {
   c4-.^"Allegro" d( e)
   f4-.\f g a^\fermata
   \mark \default
-  c8_.\<\( c16 c ~ c2\!
+  c8_.\<\( c16 c~ c2\!
   c'2.\prall\)
 }
 
@@ -231,8 +231,6 @@ symbols = {
 
 @funindex minimumFret
 
-@cindex traste
-
 De forma predeterminada, las notas se asignan a la posición más baja
 del mástil (primera posición).  Las cuerdas al aire se toman como
 preferencia, automáticamente.  Si queremos que una nota determinada se
@@ -277,7 +275,7 @@ idénticas.
 \tabChordRepetition
 
 guitar = \relative c' {
-  r8 < gis\4 cis\3 b\2 > ~ q4 q8 ~ q q4
+  r8 <gis\4 cis\3 b\2>~ q4 q8~ q q4
 }
 
 \new StaffGroup <<
@@ -315,11 +313,11 @@ ties = \relative c' {
 \score {
   <<
     \new StaffGroup  <<
-    \context Staff  {
+      \context Staff {
         \clef "treble_8"
         \ties
-    }
-      \context TabStaff  {
+      }
+      \context TabStaff {
         \ties
       }
     >>
@@ -354,11 +352,11 @@ ties = \relative c' {
 \score {
   <<
     \new StaffGroup  <<
-    \context Staff  {
+      \context Staff {
         \clef "treble_8"
         \ties
-    }
-      \context TabStaff  {
+      }
+      \context TabStaff {
       \hideSplitTiedTabNotes
         \ties
       }
@@ -383,7 +381,7 @@ deslizamientos a la notación de tablatura.
 @lilypond[verbatim, quote, relative=1]
 \new TabStaff {
   \new TabVoice {
-    <c g'\harmonic> d\2\glissando e\2
+    <c g'\harmonic>4 d\2\glissando e\2
   }
 }
 @end lilypond
@@ -422,7 +420,7 @@ Para manejar @code{\partcombine}, es necesario que @code{TabStaff}
 utilice voces especialmente creadas:
 
 @lilypond[quote,ragged-right,verbatim]
-melodia = \partcombine { e4 g g g }{ e4 e e e }
+melodia = \partcombine { e4 g g g } { e4 e e e }
 <<
   \new TabStaff <<
     \new TabVoice = "one" s1
@@ -589,16 +587,18 @@ y cuerdas mudas (que no se tocan).
 @lilypond[quote, verbatim]
 <<
   \context ChordNames {
-     \chordmode {
-       c1 d:m
-     }
+    \chordmode {
+      c1 d:m
+    }
   }
   \context Staff {
     \clef "treble_8"
-    < c e g c' e' > 1 ^\markup
+    <c e g c' e'>1^\markup {
       \fret-diagram #"6-x;5-3;4-2;3-o;2-1;1-o;"
-    < d a d' f'> ^\markup
+    }
+    <d a d' f'>1^\markup {
       \fret-diagram #"6-x;5-x;4-o;3-2;2-3;1-1;"
+    }
   }
 >>
 @end lilypond
@@ -617,10 +617,12 @@ la cadena de marcado del diagrama de trastes.
   }
   \context Staff {
     \clef "treble_8"
-    < f, c f a c' f'>1 ^\markup
+    <f, c f a c' f'>1^\markup {
       \fret-diagram #"c:6-1-1;6-1;5-3;4-3;3-2;2-1;1-1;"
-    < g, d g b d' g'> ^\markup
+    }
+    <g, d g b d' g'>1^\markup {
       \fret-diagram #"c:6-1-3;6-3;5-5;4-5;3-4;2-3;1-3;"
+    }
   }
 >>
 @end lilypond
@@ -643,10 +645,12 @@ se puede cambiar en la cadena de marcado @code{fret-diagram}.
   }
   \context Staff {
     \clef "treble_8"
-    < f, c f a c' f'>1 ^\markup
+    <f, c f a c' f'>1^\markup {
       \fret-diagram #"s:1.5;c:6-1-1;6-1;5-3;4-3;3-2;2-1;1-1;"
-    < g, b, d g b g'> ^\markup
+    }
+    <g, b, d g b g'>1^\markup {
       \fret-diagram #"h:6;6-3;5-2;4-o;3-o;2-o;1-3;"
+    }
   }
 >>
 @end lilypond
@@ -658,13 +662,15 @@ la cadena de marcado del diagrama.
 @lilypond[quote, verbatim]
 <<
   \context ChordNames {
-     \chordmode {
-       a1
-     }
+    \chordmode {
+      a1
+    }
   }
   \context Staff {
-        %% An A chord for ukulele
-    a'1 ^\markup \fret-diagram #"w:4;4-2-2;3-1-1;2-o;1-o;"
+    % An 'A' chord for ukulele
+    a'1^\markup {
+      \fret-diagram #"w:4;4-2-2;3-1-1;2-o;1-o;"
+    }
   }
 >>
 @end lilypond
@@ -676,16 +682,18 @@ marcado del diagrama.
 @lilypond[quote, verbatim]
 <<
   \context ChordNames {
-     \chordmode {
-       c1 d:m
-     }
+    \chordmode {
+      c1 d:m
+    }
   }
   \context Staff {
     \clef "treble_8"
-    < c e g c' e' > 1 ^\markup
+    <c e g c' e'>1^\markup {
       \fret-diagram #"f:1;6-x;5-3-3;4-2-2;3-o;2-1-1;1-o;"
-    < d a d' f'> ^\markup
+    }
+    <d a d' f'>1^\markup {
       \fret-diagram #"f:2;6-x;5-x;4-o;3-2-2;2-3-3;1-1-1;"
+    }
   }
 >>
 @end lilypond
@@ -696,16 +704,18 @@ de marcado @code{fret-diagram}.
 @lilypond[quote, verbatim]
 <<
   \context ChordNames {
-     \chordmode {
-       c1 d:m
-     }
+    \chordmode {
+      c1 d:m
+    }
   }
   \context Staff {
     \clef "treble_8"
-    < c e g c' e' > 1 ^\markup
+    <c e g c' e'>1^\markup {
       \fret-diagram #"d:0.35;6-x;5-3;4-2;3-o;2-1;1-o;"
-    < d a d' f'> ^\markup
+    }
+    <d a d' f'>1^\markup {
       \fret-diagram #"p:0.2;6-x;5-x;4-o;3-2;2-3;1-1;"
+    }
   }
 >>
 @end lilypond
@@ -726,16 +736,18 @@ aire y números de traste.
 @lilypond[quote, verbatim]
 <<
   \context ChordNames {
-     \chordmode {
-       c1 d:m
-     }
+    \chordmode {
+      c1 d:m
+    }
   }
   \context Staff {
     \clef "treble_8"
-    < c e g c' e' > 1 ^\markup
+    <c e g c' e'>1^\markup {
       \fret-diagram-terse #"x;3;2;o;1;o;"
-    < d a d' f'> ^\markup
+    }
+    <d a d' f'>1^\markup {
       \fret-diagram-terse #"x;x;o;2;3;1;"
+    }
   }
 >>
 @end lilypond
@@ -746,16 +758,18 @@ Se pueden incluir números de cejilla en la cadena de marcado escueta
 @lilypond[quote, verbatim]
 <<
   \context ChordNames {
-     \chordmode {
-       f1 g
-     }
+    \chordmode {
+      f1 g
+    }
   }
   \context Staff {
     \clef "treble_8"
-    < f, c f a c' f'>1 ^\markup
+    <f, c f a c' f'>1^\markup {
       \fret-diagram-terse #"1-(;3;3;2;1;1-);"
-    < g, d g b d' g'> ^\markup
+    }
+    <g, d g b d' g'>1^\markup {
       \fret-diagram-terse #"3-(;5;5;4;3;3-);"
+    }
   }
 >>
 @end lilypond
@@ -767,18 +781,20 @@ escueta @code{fret-diagram-terse}
 @lilypond[quote, verbatim]
 <<
   \context ChordNames {
-     \chordmode {
-       c1 d:m
-     }
+    \chordmode {
+      c1 d:m
+    }
   }
   \context Staff {
     \override Voice.TextScript
       #'(fret-diagram-details finger-code) = #'below-string
     \clef "treble_8"
-    < c e g c' e' > 1 ^\markup
+    <c e g c' e'>1^\markup {
       \fret-diagram-terse #"x;3-3;2-2;o;1-1;o;"
-    < d a d' f'> ^\markup
+    }
+    <d a d' f'>1^\markup {
       \fret-diagram-terse #"x;x;o;2-2;3-3;1-1;"
+    }
   }
 >>
 @end lilypond
@@ -798,14 +814,15 @@ formato de una lista de Scheme.  Cada elemento de la lista indica la
 colocación un elemento sobre el diagrama de trastes.
 
 @lilypond[quote, verbatim]
-<<  \context ChordNames {
-     \chordmode {
-       c1 d:m
-     }
-  }
+<<
+    \context ChordNames {
+      \chordmode {
+        c1 d:m
+      }
+    }
   \context Staff {
     \clef "treble_8"
-    < c e g c' e' > 1 ^\markup
+    <c e g c' e'>1^\markup {
       \fret-diagram-verbose #'(
         (mute 6)
         (place-fret 5 3)
@@ -814,7 +831,8 @@ colocación un elemento sobre el diagrama de trastes.
         (place-fret 2 1)
         (open 1)
       )
-    < d a d' f'> ^\markup
+    }
+    <d a d' f'>1^\markup {
       \fret-diagram-verbose #'(
         (mute 6)
         (mute 5)
@@ -823,6 +841,7 @@ colocación un elemento sobre el diagrama de trastes.
         (place-fret 2 3)
         (place-fret 1 1)
       )
+    }
   }
 >>
 @end lilypond
@@ -837,17 +856,16 @@ bajo del diagrama de posición.
 @c \override is necessary to make fingering visible
 @lilypond[quote, verbatim]
 <<
-  \context ChordNames {
-     \chordmode {
-       f1 g c
-     }
-  }
+    \context ChordNames {
+      \chordmode {
+        f1 g c
+      }
+    }
   \context Staff {
     \clef "treble_8"
     \override Voice.TextScript
       #'(fret-diagram-details finger-code) = #'below-string
-
-    < f, c f a c' f'>1 ^\markup
+    <f, c f a c' f'>1^\markup {
       \fret-diagram-verbose #'(
         (place-fret 6 1)
         (place-fret 5 3)
@@ -857,7 +875,8 @@ bajo del diagrama de posición.
         (place-fret 1 1)
         (barre 6 1 1)
       )
-    < g, b, d g b g'> ^\markup
+    }
+    <g, b, d g b g'>1^\markup {
       \fret-diagram-verbose #'(
         (place-fret 6 3 2)
         (place-fret 5 2 1)
@@ -866,7 +885,8 @@ bajo del diagrama de posición.
         (open 2)
         (place-fret 1 3 3)
       )
-    < c e g c' e'> ^\markup
+    }
+    <c e g c' e'>1^\markup {
       \fret-diagram-verbose #'(
         (capo 3)
         (mute 6)
@@ -874,7 +894,8 @@ bajo del diagrama de posición.
         (place-fret 3 5 2)
         (place-fret 2 5 3)
       )
-   }
+    }
+  }
 >>
 @end lilypond
 
@@ -893,27 +914,33 @@ and color of dots.
 @lilypond[verbatim,ragged-right,quote]
 \new Voice {
   \clef "treble_8"
-  d^\markup \fret-diagram #"6-x;5-x;4-o;3-2;2-3;1-2;"
-  d d d
-  fis^\markup \override #'(size . 0.75) {
-    \override #'(finger-code . below-string) {
-      \fret-diagram-verbose #'((place-fret 6 2 1) (barre 6 1 2)
-                               (place-fret 5 4 3)
-                               (place-fret 4 4 4)
-                               (place-fret 3 3 2)
-                               (place-fret 2 2 1)
-                               (place-fret 1 2 1))
+  d4^\markup {
+    \fret-diagram #"6-x;5-x;4-o;3-2;2-3;1-2;"
+  }
+  d4 d d
+  fis^\markup {
+    \override #'(size . 0.75) {
+      \override #'(finger-code . below-string) {
+        \fret-diagram-verbose #'((place-fret 6 2 1) (barre 6 1 2)
+                                 (place-fret 5 4 3)
+                                 (place-fret 4 4 4)
+                                 (place-fret 3 3 2)
+                                 (place-fret 2 2 1)
+                                 (place-fret 1 2 1))
+      }
     }
   }
-  fis fis fis
-  c^\markup \override #'(dot-radius . 0.35) {
-    \override #'(finger-code . in-dot) {
-      \override #'(dot-color . white) {
-        \fret-diagram-terse #"x;3-1-(;5-2;5-3;5-4;3-1-);"
+  fis4 fis fis
+  c^\markup {
+    \override #'(dot-radius . 0.35) {
+      \override #'(finger-code . in-dot) {
+        \override #'(dot-color . white) {
+          \fret-diagram-terse #"x;3-1-(;5-2;5-3;5-4;3-1-);"
+        }
       }
     }
   }
-  c c c
+  c4 c c
 }
 @end lilypond
 @end ignore
@@ -934,8 +961,10 @@ trastes, las propiedades del interface pertenecen a
 @snippets
 
 @lilypondfile[verbatim,lilyquote,texidoc,doctitle]
-{customizing-markup-fret-diagrams.ly}
+{changing-fret-orientations.ly}
 
+@lilypondfile[verbatim,lilyquote,texidoc,doctitle]
+{customizing-markup-fret-diagrams.ly}
 
 @seealso
 Referencia de la notación:
@@ -1007,7 +1036,7 @@ bien usando el modo de acordes (véase @ref{Panorámica del modo de acordes}).
 @lilypond[verbatim, ragged-right,quote]
 \include "predefined-guitar-fretboards.ly"
 \context FretBoards {
-  \chordmode {c1}
+  \chordmode { c1 }
   <c' e' g'>1
 }
 @end lilypond
@@ -1057,7 +1086,7 @@ mychords = \chordmode{
 
 mychordlist = {
   \mychords
-  \transpose c e { \mychords}
+  \transpose c e { \mychords }
 }
 <<
   \context ChordNames {
@@ -1112,11 +1141,11 @@ fret-diagram-verbose.
 @lilypond[verbatim, ragged-right, quote]
 \include "predefined-guitar-fretboards.ly"
 
-\storePredefinedDiagram \chordmode {c:maj9}
+\storePredefinedDiagram \chordmode { c:maj9 }
                         #guitar-tuning
                         #"x;3-2;o;o;o;o;"
 
-mychords = \chordmode{
+mychords = \chordmode {
   c1 c:maj9
 }
 
@@ -1139,11 +1168,11 @@ la predeterminada se utilizan para los trasteros transpositores.
 @lilypond[verbatim, ragged-right, quote]
 \include "predefined-guitar-fretboards.ly"
 
-\storePredefinedDiagram \chordmode {c''}
+\storePredefinedDiagram \chordmode { c'' }
                         #guitar-tuning
                         #(offset-fret 2 (chord-shape 'bes guitar-tuning))
 
-mychords = \chordmode{
+mychords = \chordmode {
   c1 c''
 }
 
@@ -1161,7 +1190,7 @@ mychords = \chordmode{
 @cindex acordes, formas de, en instrumentos de trastes
 
 @funindex \addChordShape
-@funindex add ChordShape
+@funindex addChordShape
 @funindex storePredefinedDiagram
 @funindex \storePredefinedDiagram
 
@@ -1179,16 +1208,16 @@ fret-diagram-verbose.
 @lilypond[verbatim, ragged-right, quote]
 \include "predefined-guitar-fretboards.ly"
 
-% add a new chord shape
+% Add a new chord shape
 
 \addChordShape #'powerf #guitar-tuning #"1-1;3-3;3-4;x;x;x;"
 
 % add some new chords based on the power chord shape
 
-\storePredefinedDiagram \chordmode {f''}
+\storePredefinedDiagram \chordmode { f'' }
                         #guitar-tuning
                         #(chord-shape 'powerf guitar-tuning)
-\storePredefinedDiagram \chordmode {g''}
+\storePredefinedDiagram \chordmode { g'' }
                         #guitar-tuning
                         #(offset-fret 2 (chord-shape 'powerf guitar-tuning))
 
@@ -1260,18 +1289,18 @@ cuerdas y los trastes que se pueden usar para tocar las notas.
 @lilypond[quote,ragged-right,verbatim]
 <<
   \context ChordNames {
-     \chordmode {
-       f1 g
-     }
+    \chordmode {
+      f1 g
+    }
   }
   \context FretBoards {
-    < f, c f a c' f'>1
-    < g,\6 b, d g b g'>
+    <f, c f a c' f'>1
+    <g,\6 b, d g b g'>1
   }
   \context Staff {
     \clef "treble_8"
-    < f, c f a c' f'>1
-    < g, b, d g b' g'>
+    <f, c f a c' f'>1
+    <g, b, d g b' g'>1
   }
 >>
 @end lilypond
@@ -1294,26 +1323,27 @@ con instrucciones predefinidas:
                         #"x;3-1-(;5-2;5-3;5-4;3-1-1);"
 <<
   \context ChordNames {
-     \chordmode {
-       c1 c c
-     }
+    \chordmode {
+      c1 c c
+    }
   }
   \context FretBoards {
     <c e g c' e'>1
     \predefinedFretboardsOff
-    <c e g c' e'>
+    <c e g c' e'>1
     \predefinedFretboardsOn
-    <c e g c' e'>
+    <c e g c' e'>1
   }
   \context Staff {
     \clef "treble_8"
     <c e g c' e'>1
-    <c e g c' e'>
-    <c e g c' e'>
+    <c e g c' e'>1
+    <c e g c' e'>1
   }
 >>
 @end lilypond
 
+
 A veces el calculador de trastes es incapaz de encontrar un diagrama
 aceptable.  Esto se puede remediar generalmente mediante la asignación
 manual de una nota a una cuerda.  En muchos casos sólo hay que colocar
@@ -1329,18 +1359,18 @@ FretBoard.
 @lilypond[quote, verbatim]
 <<
   \context ChordNames {
-     \chordmode {
-       c1 d:m
-     }
+    \chordmode {
+      c1 d:m
+    }
   }
   \context FretBoards {
-    < c-3 e-2 g c'-1 e' > 1
-    < d a-2 d'-3 f'-1>
+    <c-3 e-2 g c'-1 e'>1
+    <d a-2 d'-3 f'-1>1
   }
   \context Staff {
     \clef "treble_8"
-    < c e g c' e' > 1
-    < d a d' f'>
+    <c e g c' e'>1
+    <d a d' f'>1
   }
 >>
 @end lilypond
@@ -1351,19 +1381,19 @@ contexto FretBoard se puede fijar con la propiedad @code{minimumFret}.
 @lilypond[quote, verbatim]
 <<
   \context ChordNames {
-     \chordmode {
-       d1:m d:m
-     }
+    \chordmode {
+      d1:m d:m
+    }
   }
   \context FretBoards {
-    < d a d' f'>
+    <d a d' f'>1
     \set FretBoards.minimumFret = #5
-    < d a d' f'>
+    <d a d' f'>1
   }
   \context Staff {
     \clef "treble_8"
-    < d a d' f'>
-    < d a d' f'>
+    <d a d' f'>1
+    <d a d' f'>1
   }
 >>
 @end lilypond