@c -*- coding: utf-8; mode: texinfo; documentlanguage: nl; fill-column: 60 -*-
@c This file is part of web.texi
@ignore
- Translation of GIT committish: 66dd932f6519b7913400a838c5efbc5407e06cd8
+ Translation of GIT committish: 12c6693055728e69dce5c4e5a4a2b5f71180a5e2
When revising a translation, copy the HEAD committish of the
version that you are working on. For details, see the Contributors'
@divEnd
+@divClass{link-headings}
+
@divClass{column-left-top}
-@subheading Waarom LilyPond gebruiken?
+@subheading Wat LilyPond doet
@itemize
@divEnd
@divClass{column-right-top}
-@subheading Wie gebruikt het?
+@subheading LilyPond in gebruik
@itemize
@divEnd
@divClass{column-center-bottom}
-@subheading Waarom zou je geen LilyPond gebruiken?
+@subheading Hoe LilyPond werkt
@itemize
@end itemize
@divEnd
+@divEnd
+
+@c TRANSLATORS, translations are not yet compiled in Info format, so
+@c it's not worth translating the right column of the following
+@c menu. -JM
@divClass{hide}
@menu
* Functies:: What can LilyPond do?
@newsItem
@subsubheading Schenker-diagrammen
-De standaard uitvoer kan ingrijpend worden veranderd. Hier
-heeft iemand een indrukwekkende Schenker-analyse gemaakt.
+De standaard uitvoer kan ingrijpend worden veranderd. Dit
+is een indrukwekkende Schenker-analyse, gemaakt door Kris
+Schaffer, voor een artikel in in
+@uref{http://www.linuxjournal.com/article/8364 , Linux
+Journal}. Voor de duidelijkheid zijn hier kleuren
+toegevoegd.
@exampleImage{bach-schenker}
@newsEnd
individuele inzet.
@item
-Geef-cultuur: de Vrije Software (of @qq{Open Source})
+@qq{Geef-cultuur}: de Vrije Software
beweging heeft veel geweldige software projecten opgeleverd,
zoals @uref{http://kernel.org/, GNU/Linux},
@uref{http://www.getfirefox.com/, Mozilla Firefox}, en
ontwikkelaars iets @qq{terug doen} voor de community.
@item
-Werkervaring: bijdragen aan open-source projecten is een
+Werkervaring: bijdragen aan vrije software projecten is een
mooie manier om te oefenen met programmeren, het schrijven
van documentatie, het vertalen van documentatie, of
ontwerpen. Deze ervaring heeft sommige ontwikkelaars zelfs
@divClass{keep-bullets}
@itemize
+Mussorgskys @emph{Schilderijententoonstelling}, geherorchestreerd en
+onder leiding van @uref{http://www.aurelienbello.com/,Aurélien Bello} met
+de @uref{http://www.junge-philharmonie-brandenburg.de/,
+Junge Philharmonie Brandenburg}
+op 10 okt 2011 en opnieuw op 15-16 apr 2012.
+
@item
-@emph{Affaire étrangère}, een opera van
-@uref{http://valentin.villenave.net/,Valentin Villenave}
-op een frans libretto van
-@uref{http://nl.wikipedia.org/wiki/Lewis_Trondheim, Lewis
-Trondheim}, premiëre op 1 februari, 2009 in
-@uref{http://www.orchestre-montpellier.com/, L'Opéra National de
-Montpellier}, Frankrijk.
+@uref{http://www.kierenmacmillan.info/, Kieren MacMillan}, componist en
+dirigent. Onder zijn vele recente werken onder andere; @emph{Gaat uw weg},
+uitgevoerd door de @uref{http://www.saltlakechoralartists.org/,
+Salt Lake Choral Artists} in maart 2012; De
+@emph{Juist buiten bereik suite} uitgevoerd
+door het
+@uref{http://www.herald-dispatch.com/news/marshall/x1883873762/Music-duo-Chrysalis-to-perform-at-Marshall-University-on-Jan-19,
+Chrysalis Duo} ; @emph{thrafsmata} uitgevoerd in juli 2011 door het
+@uref{http://www.pnme.org/CurrentSeason/PreviousSeasons.html, Pittsburgh
+New Music Ensemble}.
+
+
+@item
+@emph{Anonieme student compliment of klacht}, door
+@uref{http://www.mikesolomon.org, Mike Solomon}, winnaar gekozen uit
+172 inzendingen uit 22 landen van de
+@uref{http://leftcoastensemble.org/contest, 2011 Linker Kust Compositie Wedstrijd}.
+Andere werken onder andere, Norman (1 jaar) voor solo klarinet, uitgevoerd op het
+@uref{http://emu.music.ufl.edu/fems_concerts.html, Universiteit van Florida}
+Electroacoustisch Muziek Festival (FEMF), oktober 2010.
+
+@item
+Een moderne editie van het @emph{Serenata Erminia} door Alessandro Scarlatti,
+bewerkt door Thomas Griffin, Musicoloog (Rome, Italië). Uitgevoerd op 22
+oktober 2010 in het Galleria of the Palazzo Zevallos Stigliano, Napels,
+Italië. @uref{http://www.ascarlatti2010.net, Alessandro Scarlatti 2010},
+ter gelegenheid van de 350ste verjaardag van de componist.
@item
@uref{http://www.mercurybaroque.org/02/02109.aspx, Mercury
@uref{http://www.earlymusicny.org/, Early Music New York}
(gravure door Nicolas Sceaux).
+@item
+@emph{Affaire étrangère}, een opera van
+@uref{http://valentin.villenave.net/,Valentin Villenave}
+op een frans libretto van
+@uref{http://nl.wikipedia.org/wiki/Lewis_Trondheim, Lewis
+Trondheim}, premiëre op 1 februari, 2009 in
+@uref{http://www.orchestre-montpellier.com/, L'Opéra National de
+Montpellier}, Frankrijk.
+
@end itemize
@divEnd
muziek, beschikbaar voor directe download of ouderwets op papier.
@item
-@uref{http://theshadylanepublishing.com/, The Shady Lane
-Publishing}, een @qq{micro muziekuitgeverij} met als
-doelstelling het promoten van een nieuwe vorm van muzikale
-economie, die dichter bij de muzikanten en muziekliefhebbers
-staat.
+@uref{http://shadylane.fr, The Shady Lane Publishing},
+een @qq{micro muziekuitgeverij} met als doelstelling het
+promoten van een nieuwe vorm van muzikale economie, die
+dichter bij de muzikanten en muziekliefhebbers staat.
@end itemize
@divEnd
+@contactUsAbout{concerten of bladmuziek}
@divClass{column-center-bottom}
@subheading En nu?
@divClass{keep-bullets}
@itemize
+@item
+april 2011
+
+@uref{http://www.linux-magazine.com,Linux Magazine} publiceert een
+artikel getiteld
+@uref{http://www.linux-magazine.com/w3/issue/126/088-090_projects.pdf,
+Projects on the Move}. Het is een inleiding in MuseScore,
+
+LilyPond en Chordii. Auteur Carla Schroder schrijft
+@qq{LilyPond wordt aangestuurd vanaf de commandoregel, maar
+je niet afschrikken door het ontbreken van een GUI; LilyPond
+is gebruiksvriendelijk en gemakkelijk te leren}, en ze geeft
+een direct te gebruiken voorbeeld.
+
++@item
+mei 2010
+
+Peter Kirn, op de Create Digital Music website, publiceert een
+@uref{http://createdigitalmusic.com/2010/05/14/lilypond-free-beautiful-music-notation-engraving-for-anyone/,LilyPond
+recentie}. Hij neemt een
+evenwichtig standpunt in over gebruik, prijst LilyPonds
+hoge kwaliteit van notatie en stelt voor het zelf uit te proberen.
+
@item
september 2009
@uref{http://www.linux-community.de/Internal/Artikel/Print-Artikel/LinuxUser/2009/10/Digitaler-Notenschluessel,
artikel over LilyPond}.
+@item
+augustus 2009
+Ann Drinan, op de
+@uref{http://www.polyphonic.org/article.php?id=188, Polyphonic.org}
+website, presenteert opmerkingen van twee orkestbibliothekarissen
+die praten over het gebruik van software om hun bibliotheken te
+onderhouden.
+
+@item
+juni 2009
+
+In een @uref{http://web.archive.org/web/20110325004849/http://news.lilynet.net/Free-Music-Now, artikel}
+gepubliceerd in het Franse @emph{National Conservatory Parent
+Association}'s jaarblad, legt de Franse componist en LilyPond-bijdrager
+Valentin Villenave uit waarom Vrije licenties, en in het bijzonder
+LilyPond-gegraveerde partituren, van instrumenteel belang zijn in
+het voor iedereen toegankelijk maken van genoteerde muziek.
+
@item
februari 2008
De redacteurs van of Computer!Totaal, een Nederlands
computerblad,
-@uref{http://lilypond.org/web/images/computer-totaal.jpeg,
+@uref{http://lilypond.org/website/pdf/computer-totaal.jpeg,
beschrijven LilyPond} in het oktober 2004-nummer als:
@qq{Prachtige gratis (open source) software [..] De
bladmuziek die LilyPond oplevert is inderdaad bijzonder
het wel niet heeft.}
@divEnd
+
+@divClass{testimonial-item}
+@subsubheading @uref{http://webusers.siba.fi/~mkuuskan/, Dr. Mika Kuuskankare}, onderzoeker aan de @uref{http://siba.fi, Sibelius Academy Finland}, componist en auteur van Expressive Notation Package (ENP)
+
+@qq{Ik heb het diepste respect voor LilyPond en haar
+scheppers en beheerders omdat ik uit persoonlijke ervaring
+weet hoe moeilijk dit soort software kan zijn.}
@divEnd
+
+@divClass{testimonial-item}
+@subsubheading @uref{http://camerondh.blogspot.com, David Cameron}, Muzikant, professioneel typesetter en sinds lang SCORE-gebruiker
+
+@qq{Mijn hartelijke dank aan iedereen die bijdraagtaan dit
+project. Ik was een power SCORE-gebruiker voor grote
+zetwerk huizen lang geleden in de jaren '90, maar voor mijn
+gevoel maakt LilyPond het mogelijk om precies datgene op
+papier te krijgen wat ik wil, in het bijzonder als het niet
+"standaard" praktijk is.}
+@divEnd
+
+@divEnd
+
+@contactUsAbout{nieuwsberichten of gebruikerservaringen}
+
@divClass{column-center-bottom}
@subheading En nu?
@imageFloat{text-input-1-output,png,center}
Verplaatsingen worden gevormd met verschillende benamingen:
-voeg @code{-is} toe voor een kruis en @code{-es} voor een
+voeg @w{@code{-is}} toe voor een kruis en @w{@code{-es}} voor een
mol. LilyPond bepaalt zelf waar de toevallige tekens
geplaatst worden.
@subsubheading Omgevingen voor eenvoudiger bewerken
+@ignore
+GNU policy forbids us from linking to non-Free software, so don't
+add such links.
+
+In particular, don't link to:
+- the LilyPond bundle for TextMate (a commercial editor for MacOS).
+
+@end ignore
+
+@divClass{column-center-top}
+@subheading Tunefl
+
+@sourceimage{logo-linux,,,}
+@sourceimage{logo-freebsd,,,}
+@sourceimage{logo-macosx,,,}
+@sourceimage{logo-windows,,,}
+
+@uref{http://www.tunefl.com}
+
+Met tunefl kun je partituren direct online zetten,
+zonder LilyPond op je computer te installeren. Het is
+mogelijk om alle functies van het programma te proberen
+in een eenvoudige web interface.
+@divEnd
+
@imageClickable{lilykde-screenshot-small,png,
(klik om te vergroten),lilykde-screenshot,png,right}
@divClass{column-center-top}
-@subheading Grafische omgeving: Denemo
-
-@imageClickable{screenshot-denemo-small,png,
- (klik om te vergroten),screenshot-denemo,png,right}
-
-@sourceimage{logo-linux,,,}
-@sourceimage{logo-windows,,,}
-
-@uref{http://denemo.org}
-
-Denemo is een grafische editor die LilyPond-broncode
-genereert, en ook audio afspeelt. Hiermee kunnen gebruikers
-LilyPond-broncode parallel weergeven met het grafische
-beeld. Extra LilyPond-verfijningen (tweaks) kunnen aan
-noten, akkoorden enz. worden gekoppeld en worden opgeslagen
-in het Denemo-bestand, zodat gebruikers toch grafisch verder
-kunnen bewerken.
-
-Het verplaatsen van de cursor in de LilyPond-tekst
-verplaatst ook de cursor in het grafische beeld, en
-syntaxfouten in LilyPond-verfijningen (tweaks) worden
-gehighlight in het tekstvenster.
-
-@warning{Denemo ondersteunt officieel de gedateerde Lilypond
-versie 2.8.7, die veel functies mist die sindsdien zijn
-toegevoegd. De Denemo-ontwikkelaars werken aktief aan
-ondersteunin van onze huidige stabiele 2.12-versie.}
-@divEnd
-
-@divClass{column-center-top}
-@subheading Gecombineerde omgeving: LilyPondTool
+@subheading LilyPondTool
@imageClickable{lilypondtool-2.12-screenshot-400wide,png,
(klik om te vergroten),lilypondtool-2.12-screenshot,png,right}
@divEnd
@divClass{column-center-top}
-@subheading Gecombineerde omgeving: Frescobaldi
+@subheading Frescobaldi
@imageClickable{frescobaldi-lilypond-editor-small,png,
(klik om te vergroten),frescobaldi-lilypond-editor,png,right}
@sourceimage{logo-linux,,,}
@sourceimage{logo-freebsd,,,}
+@sourceimage{logo-windows,,,}
@uref{http://www.frescobaldi.org}
-Frescobaldi is een muziek- en teksteditor speciaal voor
-LilyPond met een ingebouwde PDF-viewer, een krachtige
-partituur wizard en vele bewerkingsfuncties. Het is
-gebaseerd op de KDE4 bibliotheken en draait momenteel op
-alle soorten Linux en andere UNIX-achtige operating
-systemen.
+Frescobaldi is een LilyPond bladmuziek-editor. Krachtig,
+lichtgewicht en gemakkelijk te gebruiken en met ingebouwde
+PDF viewer. Het draait op alle belangrijke platformen
+(GNU/Linux, Mac OS X en Windows).
@divEnd
@divClass{column-center-top}
-@subheading Tekst omgeving: Emacs en Vim
+@subheading Grafische omgeving: Denemo
+
+@imageClickable{screenshot-denemo-small,png,
+ (klik om te vergroten),screenshot-denemo,png,right}
+
+@sourceimage{logo-linux,,,}
+@sourceimage{logo-windows,,,}
+
+@uref{http://denemo.org}
+
+Denemo is een grafische editor die LilyPond-broncode
+genereert, en ook audio afspeelt. Hiermee kunnen gebruikers
+LilyPond-broncode parallel weergeven met het grafische
+beeld. Extra LilyPond-verfijningen (tweaks) kunnen aan
+noten, akkoorden enz. worden gekoppeld en worden opgeslagen
+in het Denemo-bestand, zodat gebruikers toch grafisch verder
+kunnen bewerken.
+
+Het verplaatsen van de cursor in de LilyPond-tekst
+verplaatst ook de cursor in het grafische beeld, en
+syntaxfouten in LilyPond-verfijningen (tweaks) worden
+gehighlight in het tekstvenster.
+
+@divEnd
+
+@divClass{column-center-top}
+@subheading Tekst omgeving
@sourceimage{logo-linux,,,}
@sourceimage{logo-freebsd,,,}
@sourceimage{logo-macosx,,,}
@sourceimage{logo-windows,,,}
+@uref{http://elysium.thsoft.hu}
+
+Elysium is een LilyPond-omgeving (IDE) voor Eclipse met een
+geïntegreerd beeld voor broncode en partituur naast elkaar.
+Het heeft snelle visuele en auditieve terugkoppeling zonder
+te hoeven schakelen, en heeft veel wizard-gebaseerde
+sjablonen.
+
@uref{http://www.gnu.org/software/emacs/}
Emacs is een teksteditor met taalgevoelige functies voor
uitbreidbare editor en kan gebruikt worden als een
Geïntegreerde Ontwikkel Omgeving (IDE). Er is een
@q{lilypond mode} die de taaldefinities voor het werken met
-LilyPond-broncodebestanden levert.
+LilyPond-broncodebestanden levert. Verder heeft een van
+onze ontwikkelaars
+@uref{http://nicolas.sceaux.free.fr/lilypond/lyqi.html,lyqi}
+geschreven, een Emacs major mode.
@uref{http://www.vim.org}
editor verkiest voor het schrijven van
LilyPond-invoerbestanden.
-@divEnd
-
-@divClass{column-center-top}
-@subheading Andere programma's
-
-@subsubheading Tekstomgeving: TexShop
+Meer informatie over instellingen voor Emacs en Vim is te
+vinden in @rprogram{Text editor support}.
@sourceimage{logo-macosx,,,}
-
@uref{http://www.uoregon.edu/~koch/texshop}
De TexShop-editor voor MacOS@tie{}X kan uitgebreid worden
@uref{http://users.dimi.uniud.it/~nicola.vitacolonna/home/content/lilypond-scripts}
@end example
-@subsubheading TextMate
-
@divEnd
+
@divClass{column-center-top}
-@subheading Andere programma's die LilyPond-code kunnen exporteren
+@subheading Programma's die LilyPond-code kunnen exporteren
-@subsubheading Grafische omgevingen:
+@subsubheading Score, tab en MIDI-editors:
@itemize
+
@item
-@uref{http://www.rosegardenmusic.com,Rosegarden}, een audio en
-MIDI-sequencer, die tevens een partituur-editor voor het editen
-van enkelvoudige notenbalken heeft.
+@uref{http://canorus.org,Canorus}, een partituur-editor, kan
+ook exporteren naar LilyPond, maar is nog beta-software.
+Testers zijn welkom.
+
+
+@item
+@uref{http://enc2ly.sourceforge.net/en/,Enc2ly} is een GNU/Linux programma
+dat een @uref{http://www.gvox.com/,Encore} muziek partituur omzet naar LilyPond.
+
+@item
+@uref{https://github.com/hanwen/go-enc2ly,go-enc2ly} is een Go gereedschap dat
+@uref{http://www.gvox.com/,Encore}-bestanden omzet naar LilyPond. Het is gemaakt, gebruik makend van
+Felipe Castro's onderzoek en reverse engineering door middel van het veranderen van bestaande .enc-bestanden
+en die in te laden met de 4.55 demoversie.
+
+@item
+@uref{http://musescore.org,MuseScore}, een partituur-editor,
+heeft onvolledige LilyPond-export maar wordt actief
+ontwikkeld.
@item
@uref{http://vsr.informatik.tu-chemnitz.de/staff/jan/nted/nted.xhtml,NtEd},
-is gebaseerd op de @uref{http://cairographics.org, Cairo}
-bibliotheek en heeft experimentele LilyPond export
+een partituur editor gebaseerd op de @uref{http://cairographics.org, Cairo}
+bibliotheek en heeft experimentele LilyPond export.
@item
-@uref{http://www.tuxguitar.com.ar/,TuxGuitar}, een
-multi-track tablatuur-editor en -speler, heeft een
-partituur-beeld en tab-beeld en kan exporteren naar LilyPond.
+@uref{http://www.holmessoft.co.uk/homepage/software/NWC2LY/index.htm,
+NW2LY} een a C#-programma dat een
+@uref{http://www.noteworthysoftware.com/, NoteWorthy}-lied naar
+LilyPond converteert.
+
+@uref{https://github.com/ciconia/ripple/blob/master/README.markdown,Ripple} is
+een programma dat helpt bij het maken van partituren en partijen, en heeft een modus voor het samenvoegen van
+verschillende muzikale werken in een enkele partituur of partij.
@item
-@uref{http://musescore.org,MuseScore} heeft onvolledige
-LilyPond-export maar wordt actief ontwikkeld.
+@uref{http://www.rosegardenmusic.com,Rosegarden}, een audio en
+MIDI-sequencer, die tevens een partituur-editor voor het editen
+van enkelvoudige notenbalken heeft.
@item
-@uref{http://canorus.org,Canorus} kan ook exporteren naar
-LilyPond, maar is nog beta-software. Testers zijn welkom.
+@uref{http://www.volny.cz/smilauer/rumor/rumor.html,Rumor},
+een realtime monofonische MIDI naar LilyPond-vertaler.
@item
-@uref{http://strasheela.sourceforge.net, Strasheela} is
-@qq{een hoog-expressief constraint-gebaseerd muziek
-componeer systeem}.
+@uref{http://www.tuxguitar.com.ar/,TuxGuitar}, een
+multi-track tablatuur-editor en -speler, heeft een
+partituur-beeld en tab-beeld en kan exporteren naar LilyPond.
@end itemize
@subsubheading Gereedschappen voor de commandoregel
@itemize
+
@item
-@uref{http://www.volny.cz/smilauer/rumor/rumor.html,Rumor},
-een realtime monofonische MIDI naar LilyPond-vertaler.
+@uref{http://www.projectabjad.org/,Abjad}, een
+@uref{http://www.python.org/,Python} API voor Formalized
+Score Control, ontworpen om componisten ingewikkelde stukken
+LilyPond-notatie op te laten bouwen op een iteratieve en
+incrementele manier.
+
+@item
+@uref{http://common-lisp.net/project/fomus/,FOMUS}, een
+LISP-bibliotheek voor het genereren van muzieknotatie vanuit
+computermuziek softwareomgevingen.
@item
-@uref{http://nicolas.sceaux.free.fr/lilypond/lyqi.html,lyqi}, een
-major moder voor Emacs.
+@uref{http://strasheela.sourceforge.net,Strasheela}, een
+omgeving gebouwd bovenop de
+@uref{http://www.mozart-oz.org/, Mozart/Oz}
+constraint-gebaseerde programmeertaal.
+
@end itemize
+@divEnd
+
+@divClass{column-center-top}
@subheading Andere programma's die niet actief worden ontwikkeld
@uref{http://vsr.informatik.tu-chemnitz.de/staff/jan/nted/nted.xhtml,NtEd}
en @uref{http://canorus.org,Canorus}.
-@item
-@uref{http://common-lisp.net/project/fomus/,FOMUS}, een LISP-bibliotheek
-voor het genereren van muzieknotatie.
-
@item
@uref{http://lilycomp.sourceforge.net, LilyComp} is een grafisch
nootinvoer-programma en werkt ongeveer als een numeriek toetsenbord