]> git.donarmstrong.com Git - lilypond.git/blobdiff - Documentation/nl/web/introduction.itexi
Merge branch 'staging' of ssh://git.sv.gnu.org/srv/git/lilypond into staging
[lilypond.git] / Documentation / nl / web / introduction.itexi
index 84156220a2021f2c9b3ef0ec8c2ffea31cd3f346..6560cc9f8fb3f12795f9bee3ba28d7ad7e60fcfc 100644 (file)
@@ -1,13 +1,17 @@
-@c -*- coding: utf-8; mode: texinfo; documentlanguage: nl -*-
+@c -*- coding: utf-8; mode: texinfo; documentlanguage: nl; fill-column: 60 -*-
 @c This file is part of web.texi
 @ignore
-    Translation of GIT committish: ffd8edadef992d85d26e9bdc54dad6cf1ba06674
+    Translation of GIT committish: 6908517be0826a3386264cd6d26d742b18e3a227
 
     When revising a translation, copy the HEAD committish of the
     version that you are working on.  For details, see the Contributors'
     Guide, node Updating translation committishes..
 @end ignore
 
+@c Translator: Jan Nieuwenhuizen
+@c Translation checker: Tineke de Munnik
+@c Translation checker committish: fd33752
+
 @node Inleiding
 @unnumbered Inleiding
 @translationof Introduction
@@ -20,18 +24,20 @@ De inspiratie voor LilyPond ontstond toen twee muzikanten
 meer wilden dan de ontzielde aanblik van met de computer
 geprinte bladmuziek.  Muzikanten lezen het liefst mooie
 muziek dus waarom zouden programmeurs geen software kunnen
-schrijven waarmee je elegante partijen af kunt drukken?
+schrijven waarmee je prachtige partijen kunt afdrukken?
 
-Het resultaat is een systeem dat muzikanten bevrijdt van
-layout-details zodat ze zich kunnen concentreren op het
-maken van muziek.  LilyPond werkt met hen samen om partijen
-te maken van publicatiekwalteit, volgens de beste tratities
-van klassieke muziekgravure.
+Het resultaat is een systeem waarin muzikanten geen omkijken
+meer hebben naar layout-details, maar zich kunnen
+concentreren op het maken van muziek.  LilyPond biedt hen de
+mogelijkheid om partijen te maken van publicatiekwalteit,
+volgens de beste tratities van klassieke muziekgravure.
 
 @divEnd
 
+@divClass{link-headings}
+
 @divClass{column-left-top}
-@subheading Waarom LilyPond gebruiken?
+@subheading Wat LilyPond doet
 
 @itemize
 
@@ -51,26 +57,26 @@ van klassieke muziekgravure.
 @divEnd
 
 @divClass{column-right-top}
-@subheading Wie gebruikt het?
+@subheading LilyPond in gebruik
 
 @itemize
 
 @item
-@ref{Producties}: Levensecht gebruik van LilyPond.
+@ref{Producties}: Daadwerkelijke gebruik van LilyPond.
 
 @item
-@ref{Gebruikerservaringen}: Wat zeggen onze gebruikers?
+@ref{Recenties}: Wat zeggen anderen over LilyPond?
 
 @end itemize
 @divEnd
 
 @divClass{column-center-bottom}
-@subheading Waarom zou je geen LilyPond gebruiken?
+@subheading Hoe LilyPond werkt
 
 @itemize
 
 @item
-@ref{Tekst invoer}: Jullie schrijven muziek als @emph{tekst}?!
+@ref{Tekstinvoer}: Jullie schrijven muziek als @emph{tekst}?!
 
 @item
 @ref{Eenvoudiger bewerken}: Andere manieren van werken met LilyPond.
@@ -78,6 +84,11 @@ van klassieke muziekgravure.
 @end itemize
 @divEnd
 
+@divEnd
+
+@c TRANSLATORS, translations are not yet compiled in Info format, so
+@c it's not worth translating the right column of the following
+@c menu. -JM
 @divClass{hide}
 @menu
 * Functies::                    What can LilyPond do?
@@ -85,8 +96,8 @@ van klassieke muziekgravure.
 * Vrijheid::                     Freedom and the GPL.
 * Achtergrond::                  Computational aesthetics.
 * Producties::                 Real-life use of LilyPond.
-* Gebruikerservaringen::                What do people say about it?
-* Tekst invoer::                  You write music as text?!
+* Recenties::                What do people say about it?
+* Tekstinvoer::                  You write music as text?!
 * Eenvoudiger bewerken::              Other ways of working with LilyPond.
 @end menu
 @divEnd
@@ -96,65 +107,87 @@ van klassieke muziekgravure.
 @node Functies
 @unnumberedsec Functies
 @translationof Features
-
-@subheading Waarom overstappen op LilyPond?
+@divClass{column-center-top}
 
 
-@subsubheading Uitmuntende klassieke muziekgravure
+@subheading Elegantie
+@subsubheading Prachtige klassieke muziekgravure
 
 @imageFloat{flat-design,png,right}
 
-Met LilyPond produceren muzikanten elegante bladmuziek die
-gemakkelijk leest.  De community van ontwikkelaars heeft
-duizenden uren geïnvesteerd in het ontwikkelen van krachtige
-muzieknotatie software die in prachtig gegraveerde muziek
-resulteert.  Alle stijlinstellingen, het speciaal ontworpen
-muziekfont en algoritmes zijn geïnspireerd op de mooiste
-handgegraveerde bladmuziek.  De LilyPond uitvoer ziet er net
-zo krachtig en harmonisch uit als de best gegraveerde
-klassieke partituren.  Dit wordt verder uitgewerkt in ons
-@ref{Essay}.
+Met LilyPond kunnen muzikanten elegante bladmuziek
+produceren die gemakkelijk leest.  De community van
+ontwikkelaars heeft duizenden uren geïnvesteerd in het
+ontwikkelen van krachtige muzieknotatie-software die
+prachtige gegraveerde muziek oplevert.  Alle
+stijlinstellingen, het speciaal ontworpen muziekfont en
+algoritmes zijn geïnspireerd op de mooiste handgegraveerde
+bladmuziek.  De LilyPond-uitvoer ziet er net zo krachtig en
+harmonisch uit als de best gegraveerde klassieke partituren.
+Dit wordt verder uitgewerkt in ons @ref{Essay}.
 
-@subsubheading Minder gepriegel
+@subsubheading Effectieve layout-keuzes
 
-Spendeer minder tijd aan het prutsen met het resultaat;
+Verlies minder tijd met het verfraaien van het resultaat;
 LilyPond verzint zelf de beste layout.  Het bepaalt de
 spatiëring en het afbreken van regels en pagina's, zodat een
 strakke en regelmatige layout ontstaat.  Het voorkomt
-botsingen tussen liedteksten, noten en akkoorden en plaatst
-legatobogen en waardestrepen automatisch!
+botsingen tussen liedteksten, noten en akkoorden en zet
+legatobogen en waardestrepen automatisch op de juiste
+manier!
+
+@divEnd
+
+@divClass{color2}
+@subheading Gebruiksgemak
+
+@imageFloat{lilypond-book,png,right}
 
 @subsubheading Tekstgebaseerde invoer
 
-LilyPond werkt met ASCII invoer die je kunt aanleveren met
-jouw favoriete tekst editor, snel en comfortabel.  De invoer
+LilyPond werkt met ASCII-invoer die je kunt aanleveren met
+jouw favoriete teksteditor, snel en comfortabel.  De invoer
 bevat alle informatie, dus het onthouden van ingewikkelde
-reeksen commando's is niet nodig: bewaar eenvoudigweg je
-invoer bestand op en je kunt alles later raadplegen.
+reeksen commando's is niet nodig: sla gewoon je
+invoerbestand op en je kunt alles later opnieuw raadplegen.
+
+@subsubheading Combineer muziek en tekst
 
-@subsubheading Toegangkelijkheid
+Voeg muziekfragmenten aan teksten toe zonder het knippen en
+plakken van plaatjes.  Integreer muziek naadloos in @LaTeX{}
+of HTML, of voeg muziek toe aan OpenOffice.org met behulp
+van OOoLilyPond.  Plugins zijn ook beschikbaar voor het
+gebruik van LilyPond-code in verschillende blogs and wiki's,
+wat online-samenwerking mogelijk maakt.
+
+@subsubheading Toegankelijkheid
 
-Tekst-gebaseerde invoer maakt het schrijven van partituren
-ook mogelijk voor gebruikers met ernstige lichamelijke
+Tekstgebaseerde invoer maakt het schrijven van partituren
+ook toegankelijk voor gebruikers met ernstige lichamelijke
 beperkingen.  Gebruikers met motorische beperkingen die niet
 kunnen typen of een muis kunnen besturen, kunnen
-spraakherkennings software gebruiken om LilyPond bestanden
-te bewerken.  Zelfs blinde gebruikers kunnen voorlees
-software gebruiken voor het schrijven van LilyPond bestanden
--- een onmogelijke taak in grafisch-gebaseerde
-muziekprogramma's.
+spraakherkenningssoftware gebruiken om LilyPond-bestanden te
+bewerken.  Zelfs blinde gebruikers kunnen voorleessoftware
+gebruiken voor het schrijven van LilyPond-bestanden -- een
+onmogelijke taak in grafisch-gebaseerde muziekprogramma's.
 
+@subsubheading Uitbreidbaar ontwerp
 
-@subsubheading Combineer muziek en tekst
+Alle instellingen kunnen worden aangepast aan je eigen
+persoonlijke typografische voorkeuren.  Als dat niet
+voldoende is, bestaat er nog altijd de ingebouwde
+scriptingtaal Scheme, een dialect van de krachtige
+programmeertaal LISP.  Instellingen, variabelen en functies
+zijn allemaal beschreven in de uitvoerige
+referentiehandleiding van het programma.
 
-@imageFloat{lilypond-book,png,right}
+@divEnd
 
-Voeg muziekfragmenten aan teksten toe zonder het knippen en
-plakken van plaatjes.  Je kunt naadloos bladmuziek in
-@LaTeX{} of HTML integreren, of muziek aan OpenOffice.org
-toevoegen met OOoLilyPond.
+@divClass{color3}
 
+@subheading Omgeving
 
+@imageFloat{frescobaldi-lilypond-editor-small,png,right}
 
 @subsubheading Vrije software
 
@@ -168,17 +201,6 @@ fout, of als er iets in het programma ontbreekt, kun je het
 zelf oplossen of iemand anders inhuren om het voor je te
 doen.
 
-@subsubheading Uitbreidbaar ontwerp
-
-Alle instellingen kunnen worden aangepast aan je eigen
-persoonlijke typografische voorkeuren.  Als dat niet
-voldoende is, bestaat er nog altijd de ingebouwde
-scriptingtaal, een dialect van de krachtige programmeertaal
-LISP, waarmee je desnoods elk detail kunt
-veranderen. Instellingen, variabelen en functies zijn
-allemaal beschreven in de uitvoerige referentiehandleiding
-van het programma.
-
 
 @subsubheading Uitstekende ondersteuning
 
@@ -186,9 +208,19 @@ LilyPond werkt op alle bekende besturingssystemen:
 GNU/Linux, MacOS X, en Windows.  Er is een zeer uitgebreide
 handleiding met honderden voorbeeldbestandjes.  Er is een
 actieve gebruikersgroep die antwoorden geeft op de
-lilypond-user mailing list, terwijl het ontwikkelingsteam
+lilypond-user mailinglijst, terwijl het ontwikkelingsteam
 ervoor zorgt dat problemen snel worden opgelost.
 
+@subsubheading Verbeterde editors
+Verscheidene ontwikkelaars, zelf actieve gebruikers van
+LilyPond, hebben ook gereedschappen geschreven die speciaal
+bedoeld zijn om het invoeren van LilyPond-bestanden sneller
+en effectiever te maken.  Een aantal voorbeelden is te
+vinden in @ref{Eenvoudiger bewerken}.
+
+@divEnd
 
 
 @divClass{column-center-bottom}
@@ -197,7 +229,7 @@ ervoor zorgt dat problemen snel worden opgelost.
 Nog steeds niet overtuigd?  Bekijk dan maar eens enkele
 specifieke @ref{Voorbeelden}.  Heb je al besloten LilyPond
 te gaan proberen, lees dan eerst over onze 
-@ref{Tekst invoer}.
+@ref{Tekstinvoer}.
 @divEnd
 
 
@@ -206,22 +238,22 @@ te gaan proberen, lees dan eerst over onze
 @translationof Examples
 
 LilyPond is een krachtig en flexibel gereedschap voor
-uiteenlopende muzieknotatie taken.  Loop ter inspiratie door
-onze gallerij met voorbeelden!
+uiteenlopende muzieknotatie-taken.  Bekijk ter inspiratie
+eens onze galerij met voorbeelden!
 
 @newsItem
 @subsubheading Klassieke Muziek
 
-Dit orgelwerk van J.S. Bach is een typisch LilyPond project.
+Dit orgelwerk van J.S. Bach is een typisch LilyPond-project.
 
 @exampleImage{bach-bwv610}
 @newsEnd
 
 @newsItem
-@subsubheading Ingewikkelde Muzieknotatie
+@subsubheading Ingewikkelde muzieknotatie
 
 Dit voorbeeld uit @emph{Goyescas} van Enrique Granados laat
-voortgezette typesetting functies zien, zoals waardestrepen
+geavanceerde typesettingsfuncties zien, zoals waardestrepen
 met knie, stokken tussen notenbalken en
 melodie-volglijntjes.
 
@@ -229,27 +261,27 @@ melodie-volglijntjes.
 @newsEnd
 
 @newsItem
-@subsubheading Vroege Muziek
+@subsubheading Vroege muziek
 
-LilyPond heeft ook ondersteuning voor verscheidene
-verouderde notatievormen zoals dit Gregoriaans liedfragment.
+LilyPond geeft ook ondersteuning voor verscheidene
+verouderde notatievormen zoals dit Gregoriaanse liedfragment.
 
 @exampleImage{ancient-headword}
 @newsEnd
 
 @newsItem
-@subsubheading Moderne Muziek
+@subsubheading Moderne muziek
 
 Hedendaagse componisten vinden dat LilyPond zich goed leent
 voor het tonen van ongebruikelijke notatie.  Hier is een
-fragment uit Trevor Bača's @emph{Čáry}, voor solo bas fluit.
+fragment uit Trevor Bača's @emph{Čáry}, voor solo basfluit.
 
 @exampleImage{cary}
 @newsEnd
 
 
 @newsItem
-@subsubheading Efficiënte, flexibele creatie partijen voor uitvoerenden
+@subsubheading Maak efficiënte, flexibele partijen voor uitvoerenden
 
 Vanuit één en dezelfde broncode kunnen allerlei soorten
 partijen worden gemaakt.  Dit is een fragment uit
@@ -268,66 +300,70 @@ partituur, piano-zang reductie, en een vioolpartij.
 @newsItem
 @subsubheading Tablatuur
 
-LilyPond ondersteunt tablatuur notatie die aangepast kan
-worden voor elk intrument dat van tablatuur kan spelen.
-De tablatuurbalk wordt automatisch gegenereerd uit de
+LilyPond ondersteunt tablatuurnotatie die kan
+worden aangepast aan elk intrument dat van tablatuur kan spelen.
+De tablatuurbalk wordt automatisch gegenereerd op basis van de
 noten die voor de vijf-lijns notenbalk zijn ingevoerd.
 
 @exampleImage{tab-example}
 @newsEnd
 
 @newsItem
-@subsubheading Schenker Diagrammen
+@subsubheading Schenker-diagrammen
 
-De standaard uitvoer kan ingrijpend worden veranderd.  Hier
-heeft iemand een indrukwekkende Schenker analyse gemaakt.
+De standaard uitvoer kan ingrijpend worden veranderd.  Dit
+is een indrukwekkende Schenker-analyse, gemaakt door Kris
+Schaffer, voor een artikel in in
+@uref{http://www.linuxjournal.com/article/8364 , Linux
+Journal}.  Voor de duidelijkheid zijn hier kleuren
+toegevoegd.
 
 @exampleImage{bach-schenker}
 @newsEnd
 
 @newsItem
-@subsubheading Vocale Muziek
+@subsubheading Vocale muziek
 
 LilyPond blinkt uit in alle soorten vocale muziek, van
-psalmen en gezangen tot opera.  Hier is een middeleeuws
-motet met enigszins ongebruikelijke voorwaarden.  De tenor
-stem is in een andere maatsoort genoteerd dan de anderen,
-maar moet uitgelijnd zijn als ware het dezelfde maatsoort.
-LilyPond doet dit bijzonder elegant.  Let ook op de incipits
-met sleutels in de Vaticana stijl, de doorgestreepte stokken
-die gepliceerde noten aangeven en de ligatuur haken boven
+psalmen en gezangen tot opera.  Hier is een Middeleeuws
+motet met enigszins ongebruikelijke eisen.  De tenorstem is
+in een andere maatsoort genoteerd dan de anderen, maar moet
+uitgelijnd zijn als ware het dezelfde maatsoort.  LilyPond
+doet dit bijzonder elegant.  Let ook op de incipits met
+sleutels in de Vaticana stijl, de doorgestreepte stokken die
+gepliceerde noten aangeven en de ligatuurhaken boven
 bepaalde groepen noten.
 
 @exampleImage{aucun-snippet}
 @newsEnd
 
 @newsItem
-@subsubheading Educatieve Toepassingen
+@subsubheading Educatieve doeleinden
 
-LilyPond is ook perfect geschikt voor educatieve doeleinden.
-Hier is een voorbeeld van een eenvoudige contrapunt oefening.
+LilyPond is ook perfect voor educatieve doeleinden.
+Hier is een voorbeeld van een eenvoudige contrapunt-oefening.
 
 @exampleImage{theory}
 @newsEnd
 
 @newsItem
-@subsubheading Populaire Muziek
+@subsubheading Populaire muziek
 
 Het is eenvoudig om zogenaamde pop leadsheets met melodie,
-songtekst, accoordnamen, en fretdiagrammen te maken.  In dit
+songtekst, akkoordnamen, en fretboard-diagrammen te maken.  In dit
 voorbeeld zie je enkele van de voorgedefiniëerde
-fretdiagrammen, maar ze kunnen ook ingrijpend aangepast
+fretboard-diagrammen, maar ze kunnen ook ingrijpend veranderd
 worden voor vrijwel elke andere situatie.
 
 @exampleImage{chart}
 @newsEnd
 
 @newsItem
-@subsubheading Grote Projecten
+@subsubheading Grote projecten
 
 LilyPond is uitstekend voor grote projecten zoals opera's of
-werken voor groot symfonie orkest.  Daarnaast levert de
-tekst-gebaseerde invoer een grotere toegankelijkheid -- dit
+werken voor groot symfonieorkest.  Daarnaast levert de
+tekstgebaseerde invoer een grotere toegankelijkheid -- dit
 voorbeeld is een bijdrage van Hu Haipeng, een blinde
 componist.
 
@@ -340,7 +376,7 @@ componist.
 
 Nog steeds niet overtuigd?  LilyPond is Vrije Software, die
 jou @ref{Vrijheid} geeft.  Heb je al besloten LilyPond te
-gaan proberen, lees dan eerst over onze @ref{Tekst invoer}.
+gaan proberen, lees dan eerst over onze @ref{Tekstinvoer}.
 @divEnd
 
 @node Vrijheid
@@ -352,13 +388,13 @@ gaan proberen, lees dan eerst over onze @ref{Tekst invoer}.
 @subheading Vrije Software
 
 @uref{http://www.gnu.org/, GNU} LilyPond is geschreven en
-word onderhouden door een groep enthousiaste aanhangers.
-Het word uitgebracht onder de @ref{GPL, GNU General Public
+wordt onderhouden door een groep enthousiaste liefhebbers.
+Het wordt uitgebracht onder de @ref{GPL, GNU General Public
 License} (GNU Algemene Publieke Licentie) en de @ref{FDL,
 GNU Free Documentation License} (GNU Vrije Documentatie
-Licentie}, hetgeen iedereen de vrijheid geeft het programma
-te repareren, veranderen en uit te breiden.  Het maken van
-prachtige muziek zou geen honderden euros aan software
+Licentie), hetgeen iedereen de vrijheid geeft het programma
+te verbeteren, veranderen en uit te breiden.  Het maken van
+prachtige muziek zou geen honderden euro's aan software
 moeten kosten!
 @divEnd
 
@@ -370,7 +406,8 @@ moeten kosten!
 @itemize
 
 @item
-Geen kosten: download en probeer het!  Wat heb je te verliezen?
+Geen kosten: download en probeer het!  Wat heb je te
+verliezen?
 
 @item
 Delen: als het programma je bevalt, geef dan een kopie aan
@@ -388,17 +425,17 @@ bent, kun je iemand inhuren die het voor je doet.
 
 Dit mag misschien niet zo aantrekkelijk lijken voor
 sommige muzikanten, maar de mogelijkheid om software
-uit te breiden kan van zeer grote waarde zijn voor
+uit te breiden kan van groot belang zijn voor
 serieuze componisten, bedrijven en wetenschappers.
 
 @item
 Veilige toekomst: als een commerciëel bedrijf bankroet gaat,
-wat gebeurt er dan met de electronische muziek die
+wat gebeurt er dan met de elektronische muziek die
 afhankelijk is van hun producten?  Dit bezwaar bestaat niet
 met LilyPond; zelfs wanneer het gehele ontwikkelteam ermee
 stop (bijzonder onwaarschijnlijk), zal het programma nog
-steeds legaal beschikbaar zijn te kopiëren, modificeren en
-distribueren.
+steeds legaal beschikbaar zijn om te kopiëren, wijzigen en
+te distribueren.
 
 @end itemize
 
@@ -408,7 +445,7 @@ distribueren.
 @c @divClass{column-right-top}
 @divClass{color3}
 @divClass{keep-bullets}
-@subheading Waarom @qq{geven} LilyPond ontwikkelaars hun werk gratis @qq{weg}?
+@subheading Waarom @qq{geven} LilyPond-ontwikkelaars hun werk gratis @qq{weg}?
 
 De meesten van ons zien het ontwikkelen van LilyPond als een
 hobby of als vrijwilligerswerk.  Dus de vraag is eigenlijk
@@ -426,27 +463,27 @@ Gedeelde doelen: we willen allemaal prachtige bladmuziek,
 maar weinig mensen hebben de expertise (en niemand heeft de
 tijd!), om een programma te maken dat alle situaties aan
 kan.  Door samen te werken -- één verbetert de automatische
-waardestreep code, een ander verbetert de vorm van de
+waardestreepcode, een ander verbetert de vorm van de
 legatoboogjes, en een derde schrijft documentatie waarin
-wordt uitgelegd hoe je deze functies kunt gebruiken -- kunne
-we samen onze doelen bereiken meteen fractie van de
+wordt uitgelegd hoe je deze functies kunt gebruiken --
+kunnen we samen onze doelen bereiken met een fractie van de
 individuele inzet.
 
 @item
-Geef-cultuur: de Vrije Software (of @qq{Open Source}) beweging
-heeft veel geweldige software projecten opgeleverd, zoals
-@uref{http://kernel.org/, GNU/Linux},
+Geef-cultuur: de Vrije Software (of @qq{Open Source})
+beweging heeft veel geweldige software projecten opgeleverd,
+zoals @uref{http://kernel.org/, GNU/Linux},
 @uref{http://www.getfirefox.com/, Mozilla Firefox}, en
 @uref{http://www.wesnoth.org/, Battle for Wesnoth}.  Omdat
-ze deze projecten geprofiteerd hebbend, willen sommige 
-ontwikkelaars iets @qq{terug geven} aan de community.
+ze van deze projecten geprofiteerd hebben, willen sommige
+ontwikkelaars iets @qq{terug doen} voor de community.
 
 @item
 Werkervaring: bijdragen aan open-source projecten is een
 mooie manier om te oefenen met programmeren, het schrijven
-van documentatie of ontwerp.  Deze ervaring heeft sommige
-ontwikkelaars geholpen aanbiedingen te krijgen voor een baan
-of een beurs.
+van documentatie, het vertalen van documentatie, of
+ontwerpen.  Deze ervaring heeft sommige ontwikkelaars zelfs
+een baan of een beurs opgeleverd.
 
 @end itemize
 
@@ -457,9 +494,9 @@ of een beurs.
 @subheading En nu?
 
 Nog steeds niet overtuigd?  Lees ons uitgebreide essay over
-onze graveer filosofie in @ref{Achtergrond}.  Heb je al
+onze graveerfilosofie in @ref{Achtergrond}.  Heb je al
 besloten LilyPond te gaan proberen, lees dan eerst over onze
-@ref{Tekst invoer}.
+@ref{Tekstinvoer}.
 @divEnd
 
 @node Achtergrond
@@ -485,7 +522,7 @@ het leuk zou vinden het nu te lezen, ga dan verder naar
 Nog steeds niet overtuigd?  Lees over @ref{Producties} en
 bladmuziek van enkele van onze gebruikers.  Heb je al
 besloten LilyPond te gaan proberen, lees dan eerst over onze
-@ref{Tekst invoer}.
+@ref{Tekstinvoer}.
 @divEnd
 
 @node Producties
@@ -511,16 +548,17 @@ Trondheim}, premiëre op 1 februari, 2009 in
 Montpellier}, Frankrijk.
 
 @item
-@uref{http://www.mercurybaroque.org/02/02109.aspx, Mercury Baroque}s
-uitvoering van Lullys @emph{Armide}, 15-16 mei, 2009, in Houston,
-Texas (gravure door @uref{http://nicolas.sceaux.free.fr/,
-Nicolas Sceaux}).
+@uref{http://www.mercurybaroque.org/02/02109.aspx, Mercury
+Baroque}s uitvoering van Lullys @emph{Armide}, 15-16 mei
+2009, in Houston, Texas (gravure door
+@uref{http://nicolas.sceaux.free.fr/, Nicolas Sceaux}).
 
 @item
-Instrumentale fragmenten van Rameaus @emph{Hippolyte et Aricie} in
-St. James's Church in Manhattan, 8 mei, 2009, door Frederick Renz
-met zijn ensemble @uref{http://www.earlymusicny.org/, Early Music
-New York} (gravure door Nicolas Sceaux).
+Instrumentale fragmenten van Rameaus @emph{Hippolyte et
+Aricie} in St. James's Church in Manhattan, 8 mei 2009, door
+Frederick Renz met zijn ensemble
+@uref{http://www.earlymusicny.org/, Early Music New York}
+(gravure door Nicolas Sceaux).
 
 @end itemize
 @divEnd
@@ -540,18 +578,25 @@ Project}, bladmuziek voor meer dan 1500 klassieke
 muziekstukken vrij te downloaden, de voornaamste verzameling
 van LilyPond partituren.
 
+@c don't make this "Mutopia" a link, since that looks silly.
+@item
+@uref{http://etudeapp.com, Etude}, @qq{bladmuziek op
+steroïden} is een iPhone app die pianomuziek toont die gezet
+is met LilyPond, inclusief vele stukken uit Mutopia.  De app
+heeft een virtueel pianoklavier waarop is te zien welke
+toetsen aangeslagen worden om beginners te helpen bladmuziek
+lezen.
+
 @item
 @uref{http://www.adoromusicpub.com/, Adoro Music
-Publishing}, partituren van hoge kwaliteit van geestelijke
-muziek, beschikbaar voor directe download of op ouderwetse
-wijze op papier.
+Publishing}, partituren van hoge kwaliteit van religieuze
+muziek, beschikbaar voor directe download of ouderwets op papier.
 
 @item
-@uref{http://theshadylanepublishing.com/, The Shady Lane
-Publishing}, 
-een @qq{micro muziekuitgeverij} met de doelstelling het
-is het promoten van een vorm van een muzikale economie,
-dichterbij de muzikanten en muziekliefhebbers.
+@uref{http://shadylane.fr, The Shady Lane Publishing},
+een @qq{micro muziekuitgeverij} met als doelstelling het
+promoten van een nieuwe vorm van muzikale economie, die
+dichter bij de muzikanten en muziekliefhebbers staat.
 
 @end itemize
 
@@ -559,22 +604,181 @@ dichterbij de muzikanten en muziekliefhebbers.
 
 @divEnd
 
+@contactUsAbout{concerten of bladmuziek}
 
 @divClass{column-center-bottom}
 @subheading En nu?
 
-Nog steeds niet overtuigd?  Lees de
-@ref{Gebruikerservaringen} van enkele van onze gebruikers.
-Als je het leuk zou vinden het nu te lezen, ga dan verder
-naar @ref{Essay}.
+Nog steeds niet overtuigd?  Lees de @ref{Recenties} van
+enkele van onze gebruikers.  Als je het leuk zou vinden het
+nu te lezen, ga dan verder naar @ref{Essay}.
 @divEnd
 
 @c TRANSLATORS, so far it's mostly from
 @c http://lilypond.org/web/switch/testimonials
 
-@node Gebruikerservaringen
-@unnumberedsec Gebruikerservaringen
-@translationof Testimonials
+@node Recenties
+@unnumberedsec Recenties
+@translationof Reviews
+
+@divClass{column-left-top}
+@subheading Gepubliceerde artikelen
+
+@divClass{keep-bullets}
+@itemize
+
+@item
+april 2011
+
+@uref{http://www.linux-magazine.com,Linux Magazine} publiceert een
+artikel getiteld
+@uref{http://www.linux-magazine.com/w3/issue/126/088-090_projects.pdf,
+Projects on the Move}.  Het is een inleiding in MuseScore,
+
+LilyPond en Chordii.  Auteur Carla Schroder schrijft
+@qq{LilyPond wordt aangestuurd vanaf de commandoregel, maar
+je niet afschrikken door het ontbreken van een GUI; LilyPond
+is gebruiksvriendelijk en gemakkelijk te leren}, en ze geeft
+een direct te gebruiken voorbeeld.
+
++@item
+mei 2010
+
+Peter Kirn, op de Create Digital Music website, publiceert een
+@uref{http://createdigitalmusic.com/2010/05/14/lilypond-free-beautiful-music-notation-engraving-for-anyone/,LilyPond
+recentie}.  Hij neemt een
+evenwichtig standpunt in over gebruik, prijst LilyPonds
+hoge kwaliteit van notatie en stelt voor het zelf uit te proberen.
+
+@item
+september 2009
+
+Het Duitse blad LinuxUser schrijft een
+@uref{http://www.linux-community.de/Internal/Artikel/Print-Artikel/LinuxUser/2009/10/Digitaler-Notenschluessel,
+artikel over LilyPond}.
+
+@item
+augustus 2009
+
+Ann Drinan, op de
+@uref{http://www.polyphonic.org/article.php?id=188, Polyphonic.org}
+website, presenteert opmerkingen van twee orkestbibliothekarissen
+die praten over het gebruik van software om hun bibliotheken te
+onderhouden.
+
+@item
+juni 2009
+
+In een @uref{http://news.lilynet.net/Free-Music-Now, artikel}
+gepubliceerd in het Franse @emph{National Conservatory Parent
+Association}'s jaarblad, legt de Franse componist en LilyPond-bijdrager
+Valentin Villenave uit waarom Vrije licenties, en in het bijzonder
+LilyPond-gegraveerde partituren, van instrumenteel belang zijn in
+het voor iedereen toegankelijk maken van genoteerde muziek.
+@item
+februari 2008
+
+In @uref{http://www.musicbyandrew.ca/finale-lilypond-1.html,
+artikelen op zijn persoonlijke site} vergelijkt Andrew
+Hawryluk Finale en LilyPond in algemene termen, en evalueert
+muzieknotatie-mogelijkheden van beide programma's in detail.
+Het tweede artikel is een leerzame analyse van
+muzieknotatie-kwesties in Rachmaninoff's Piano Prelude
+No. 6, inclusief vergelijkingen met een hand-gegraveerde
+referentie-uitgave.
+
+@item
+juni 2006
+
+@uref{http://distrowatch.com,DistroWatch} complimenteert
+LilyPond en
+@uref{http://distrowatch.com/weekly.php?issue=20060605,schrijft}
+@qq{Dames en Heren, wij zijn blij te mogen aankondingen,
+gebaseerd op verzoeken van lezers, dat de donatie van
+DistroWatch mei 2006 is toegekent aan LilyPond
+(@euro{}190.00) en Lua (US$250.00).}
+
+@item
+december 2005
+
+@uref{http://linuxjournal.com,Linux Journal} publiceert een
+artikel getiteld
+@uref{http://www.linuxjournal.com/article/8364, Maak
+verbluffende Schenker gravures met GNU LilyPond}.  Het is
+een diepgaand maar praktisch uitgelicht artikel met scherp
+gestoken LilyPond-gravures.  Auteur Kris Shaffer merkt op
+dat @qq{GNU LilyPond prachtige gravures maakt die
+commerciële alternatieven op tweede-rangs laat lijken.}
+
+@item
+20 augustus, 2005
+
+Het Belgische dagblad De Standaard onderzoekt wat Free
+Software auteurs bezield in een artikel getiteld
+@uref{http://www.standaard.be/Artikel/Detail.aspx?artikelId=G42H5GD6,
+Delen van KENNIS zonder WINSTBEJAG} in de @q{DS2-bijlage}.
+LilyPond wordt als een voorbeeld gebruikt en het artikel is
+doorlucht met citaten van een e-mail interview met Jan
+Nieuwenhuizen.  Dit is LilyPonds eerste optreden in
+mainstream gedrukte pers.
+
+@item
+june 2005
+
+Een Frans artikel over de LilyPond 2.6 uitgave verschijnt op
+@uref{http://linuxfr.org/2005/06/27/19210.html, linuxfr.org}.
+
+@item
+oktober 2004
+
+De redacteurs van of Computer!Totaal, een Nederlands
+computerblad,
+@uref{http://lilypond.org/website/pdf/computer-totaal.jpeg,
+beschrijven LilyPond} in het oktober 2004-nummer als:
+@qq{Prachtige gratis (open source) software [..] De
+bladmuziek die LilyPond oplevert is inderdaad bijzonder
+fraai [..] een zeer krachtig systeem waarvoor bijna
+niets onmogelijk is.}
+
+@item
+juli, augustus 2004
+
+Dave Phillips schrijft een inleidend artikel voor
+@uref{http://linuxjournal.com,Linux Journal}: Aan
+de klinkende rand: LilyPond, delen
+@uref{http://www.linuxjournal.com/article/7657, een} en
+@uref{http://www.linuxjournal.com/article/7719, twee}.
+
+@item
+maart 2004
+
+Chris Cannam
+@uref{http://www.all-day-breakfast.com/cannam/linux-musician/lilypond.html,interviewt}
+Han-Wen Nienhuys en Jan Nieuwenhuizen op linuxmusician.com
+(originele site opgeheven).  Dit interview is gerecenceerd
+in een
+@uref{http://slashdot.org/article.pl?sid=04/03/13/2054227&tid=,
+slashdot artikel}.
+
+@item
+februari 2004
+
+Jazz-zanger Gail Selkirk schrijft over
+@uref{http://www.songbirdofswing.com/editorial_page/lilypond/,
+Duik in LilyPond}.  @qq{... je kunt make lead sheets of volledige
+orkestpartituren maken, en de resultaten kunnen verbluffend zijn.}
+@uref{http://www.computermusic.co.uk/, Computer Music Special},
+nummer CMS06.
+
+@end itemize
+
+@divEnd
+@divEnd
+
+
+@divClass{column-right-top}
+@subheading Gebruikerservaringen
 
 @divClass{testimonial-item}
 @imageFloat{carter-brey,jpg, right}
@@ -590,7 +794,7 @@ hun gegraveerde versie niet half zo gelikt is als de mijne!}
 @imageFloat{orm-finnendahl,jpg, left}
 @subsubheading @uref{http://icem-www.folkwang-hochschule.de/~finnendahl/, Orm Finnendahl}, professor in de compositieleer, Musikhochschule Freiburg
 
-@qq{Hoewel ik [LilyPond] nog niet zo goed ken, Ben ik
+@qq{Hoewel ik [LilyPond] nog niet zo goed ken, ben ik
 @strong{erg} onder de indruk.  Ik heb het programma gebruikt
 om een motet van Josquin Desprez in te voeren in mensurale
 notatie.  Lilypond overtreft zonder twijfel en met gemak
@@ -604,7 +808,7 @@ snelheid, gebruiksgemak en schoonheid!}
 
 @qq{[..na de eerste orkestrepetitie] kreeg ik heel veel
 complimenten over de kwaliteit van de partituren.  En wat
-nog belangrijker is, terwijl Lilypond allerlei manieren
+nog veel mooier is: terwijl Lilypond allerlei manieren
 biedt om te zorgen dat de partituren er nog mooier uitzien,
 kreeg het orkest van mij slechts de ruwe, ongewijzigde
 LilyPond-output.}
@@ -653,11 +857,11 @@ waneer ik hem de proefdrukken van zijn muziek presenteerde.
 Ik verdien zelf ook een deel van deze lof -- ik heb veel
 tijd besteed aan het verfijnen van de uitvoer, met name
 overbindingen (hoofdzakelijk in akkoorden) -- maar LilyPond
-geeft me een uitstekend startpunt, een erg intuïtieve
-interface, en de mogelijkheid om absoluut alles te
+biedt me een uitstekend uitgangspunt, een erg intuïtieve
+interface, plus de mogelijkheid om absoluut alles te
 veranderen als ik daar de tijd voor wil nemen.  Ik ben ervan
-overtuigd dat geen commercieel product hierbij ook maar in
-de buurt kan komen.}
+overtuigd dat geen commercieel product hierbij ook maar
+enigszins in de buurt kan komen.}
 @divEnd
 
 @divClass{testimonial-item}
@@ -668,7 +872,7 @@ programma leer kennen, hoe mooier ik het vind!}
 @divEnd
 
 @divClass{testimonial-item}
-@subsubheading Vaylor Trucks, Elektrische gitaar (Ja, @uref{http://www.allmanbrothersband.com/modules.php?op=modload&name=userpage&file=content&page_id=12, verwant aan})
+@subsubheading Vaylor Trucks, elektrische gitaar (Ja, @uref{http://www.allmanbrothersband.com/modules.php?op=modload&name=userpage&file=content&page_id=12, verwant aan})
 @qq{Ik ben zwaar onder de indruk van LilyPond [..]}
 
 @qq{DIT IS HET BESTE PROGRAMMA OOIT!!!}
@@ -692,7 +896,7 @@ prachtig.}
 @divEnd
 
 @divClass{testimonial-item}
-@subsubheading @uref{http://www.troff.org/whoswho.html#werner, Werner Lemberg}, Dirigent bij het Theater van Koblenz in Duitsland en een befaamde GNU Hacker
+@subsubheading @uref{http://www.troff.org/whoswho.html#werner, Werner Lemberg}, Dirigent bij het Theater van Koblenz in Duitsland en een befaamde GNU-hacker
 
 @qq{Hoe dan ook, LilyPond levert een verbazingwekkend goed resultaat!}
 
@@ -710,15 +914,39 @@ het wel niet heeft.}
 @divEnd
 
 
+@divClass{testimonial-item}
+@subsubheading @uref{http://webusers.siba.fi/~mkuuskan/, Dr. Mika Kuuskankare}, onderzoeker aan de @uref{http://siba.fi, Sibelius Academy Finland}, componist en auteur van Expressive Notation Package (ENP)
+
+@qq{Ik heb het diepste respect voor LilyPond en haar
+scheppers en beheerders omdat ik uit persoonlijke ervaring
+weet hoe moeilijk dit soort software kan zijn.}
+@divEnd
+
+
+@divClass{testimonial-item}
+@subsubheading @uref{http://camerondh.blogspot.com, David Cameron}, Muzikant, professioneel typesetter en sinds lang SCORE-gebruiker
+
+@qq{Mijn hartelijke dank aan iedereen die bijdraagt​aan dit
+project.  Ik was een power SCORE-gebruiker voor grote
+zetwerk huizen lang geleden in de jaren '90, maar voor mijn
+gevoel maakt LilyPond het mogelijk om precies datgene op
+papier te krijgen wat ik wil, in het bijzonder als het niet
+"standaard" praktijk is.}
+@divEnd
+
+@divEnd
+
+@contactUsAbout{nieuwsberichten of gebruikerservaringen}
+
 @divClass{column-center-bottom}
 @subheading En nu?
 
-Lees over onze @ref{Tekst invoer}.
+Lees over onze @ref{Tekstinvoer}.
 @divEnd
 
 
-@node Tekst invoer
-@unnumberedsec Tekst invoer
+@node Tekstinvoer
+@unnumberedsec Tekstinvoer
 @translationof Text input
 
 @c TRANSLATORS, so far it's mostly from
@@ -729,43 +957,42 @@ Lees over onze @ref{Tekst invoer}.
 @imageClickable{nereid-shot-small,png, (klik om te vergroten), nereid-shot,png, right}
 
 LilyPond is een @emph{batch} programma: het wordt uitgevoerd
-op een tekstbestand dat de noten bevat.  Het resultaat kan
-op het beeldscherm worden bekeken of worden afgedrukt.  In
-bepaalde opzichten lijkt LilyPond meer op een
-programmeertaal dan op een grafische muziek programma.
+op een tekstbestand waarin de muziek wordt beschreven.  Het
+resultaat kan op het beeldscherm worden bekeken of worden
+afgedrukt.  In bepaalde opzichten lijkt LilyPond meer op een
+programmeertaal dan op een grafisch muziekprogramma.
 
 Je schrijft de muziek niet door noten van een grafische
 werkbalk naar een zichzelf dynamisch verversende partituur
 te slepen; je schrijft muziek door het intypen van tekst.
 Deze tekst word geïnterpreteerd (of @qq{gecompileerd}) door
-LilyPond, die hiervan prachtig gegraveerde bladmuziek
-maakt.
+LilyPond, die hiervan prachtig gegraveerde bladmuziek maakt.
 
 Mensen die gewend zijn aan een grafische gebruikersinterface
 moeten wellicht een nieuwe manier van werken aanleren, maar
-de resultaten zijn het absoluut waard!
+de resultaten zijn de moeite meer dan waard!
 
-@warning{We presenteren een kort overzicht van onze tekst
-invoer -- het is niet zo ingewikkeld als het klinkt!  Maak
-je niet druk, je hoeft niet elk detail in deze voorbeelden
-te begrijpen; onze beginners documentatie behandeld alles
-in een veel geleidelijker tempo.}
+@warning{We presenteren een kort overzicht van onze
+tekstinvoer -- het is niet zo ingewikkeld als het klinkt!
+Maak je geen zorgen, je hoeft niet elk detail in deze
+voorbeelden te begrijpen; in onze beginnershandleiding wordt
+alles stap voor stap uitgelegd.}
 
-@subsubheading Waarom moeilijk als het ook makkelijk kan?
+@subsubheading Waarom moeilijk doen als het ook makkelijk kan?
 @c Het is zo eenvoudig als A B C
 
 Noten worden gecodeerd met letters en nummers. Speciale
 commando's worden ingevoerd met een backslash.
 
-@imageFloat{text-input-1-annotate,png,center}
+@imageFloat{text-input-1-annotate-nl,png,center}
 @imageFloat{text-input-1-output,png,center}
 
-Alteraties worden gevormd met verschillende benamingen: voeg
-@code{-is} toe voor een kruis en @code{-es} voor een mol.
-LilyPond bepaalt zelf waar de toevallige tekens geplaatst
-worden.
+Verplaatsingen worden gevormd met verschillende benamingen:
+voeg @code{-is} toe voor een kruis en @code{-es} voor een
+mol.  LilyPond bepaalt zelf waar de toevallige tekens
+geplaatst worden.
 
-@imageFloat{text-input-2-annotate,png,center}
+@imageFloat{text-input-2-annotate-nl,png,center}
 @imageFloat{text-input-2-output,png,center}
 
 @subsubheading Popmuziek
@@ -773,7 +1000,7 @@ worden.
 Combineer akkoorden en songteksten om zogenaamde leadsheets
 te maken:
 
-@imageFloat{text-input-pop-annotate,png,center}
+@imageFloat{text-input-pop-annotate-nl,png,center}
 @imageFloat{text-input-pop-output,png,center}
 
 @subsubheading Orkestpartijen
@@ -783,33 +1010,41 @@ Partituur en partijen kunnen vanuit dit zelfde invoerbestand
 worden gemaakt.  Dus het veranderen van een noot heeft
 altijd invloed op partijen en partituur, zodat beide altijd
 up-to-date zijn.  Om dezelfde muziek op verschillende
-plaatsen te kunnen invoegen, begin met de noten aan een
-@qq{variable} (een naam) toe te kennen.
+plaatsen te kunnen invoegen, moet aan de noten een
+@qq{variable} (een naam) worden toegekend.
+
+@imageFloat{text-input-parts-both-annotate-nl,png,center}
 
-@imageFloat{text-input-parts-both-annotate,png,center}
 
 Deze variabele wordt vervolgens in één partij gebruikt (hier
 getransponeerd en met samengevoegde rusten):
 
-@imageFloat{text-input-score-annotate,png,center}
+@imageFloat{text-input-parts-single-annotate-nl,png,center}
+@imageFloat{text-input-parts-single-output,png,center}
+
+
+Dezelfde variabele wordt ook in de volledige partituur
+gebruikt (hier klinkend en met uitgeschreven rusten):
+
+@imageFloat{text-input-score-annotate-nl,png,center}
 @imageFloat{text-input-score-output,png,center}
 
-@subsubheading Beginners Documentatie
+
+@subsubheading Beginnershandleiding
 
 We realiseren ons dat veel gebruikers deze manier van muziek
-invoeren een beetje vreemd vinden.  Daarom hebben we
-uitgebreide documentatie geschreven om nieuwe gebruikers op
-weg te helpen, te beginnen met @ref{Learning}.  Het beste
-kun je beginnen met deze Learning Manual (verkorte
-handleiding) omdat het veel beantwoordt nog voordat ze
-opkomen.
-
-Lees alsjeblieft de Learning Manual alvorens je te beklagen
-over fouten!  Nieuwe gebruikers geloven soms dat LilyPond
-niet goed werkt, terwijl het in feite precies werkt als
-ontworpen.
-
-Meer diepgaande informatie is beschikbaar in
+invoeren een beetje vreemd vinden.  Daarom hebben we een
+uitgebreide handleiding geschreven om nieuwe gebruikers op
+weg te helpen, te beginnen met @ref{Beginnen}.  Het beste
+kun je beginnen met deze beginnershandleiding omdat hierin
+de meeste vragen worden beantwoord.
+
+Lees liever eerst de beginnershandleiding alvorens eventuele
+fouten in het programma aan ons te melden!  Nieuwe
+gebruikers denken soms dat LilyPond niet goed werkt, terwijl
+het in feite precies werkt zoals de bedoeling is.
+
+Verdere informatie is beschikbaar in
 @ref{Handleidingen}.
 
 @subsubheading Omgevingen voor eenvoudiger bewerken
@@ -819,15 +1054,15 @@ Meer diepgaande informatie is beschikbaar in
 
 LilyPond gaat hoofdzakelijk over het produceren van
 gegraveerde bladmuziek van topkwaliteit; het maken van een
-Grafische Gebruikers Interface (GUI) zou ons enkel van dit doel
-afleiden.  Er zijn wel andere projecten die als doel hebben
-het maken van LilyPond invoer gemakkelijker te maken.
+Grafische Gebruikers Interface (GUI) zou ons enkel van dit
+doel afleiden.  Er zijn wel andere projecten die als doel
+hebben het maken van LilyPond-invoer gemakkelijker te maken.
 
 Sommige omgevingen hebben syntax highlighting, automatische
 commando aanvulling, en voorbereide sjablonen.  Andere
-programma's bieden een GUI die direkte manipulatie van
-een grafische partituur mogelijk maakt.  Voor meer
-informatie, zie @ref{Eenvoudiger bewerken}.
+programma's bieden een GUI die directe manipulatie van een
+grafische partituur mogelijk maakt.  Voor meer informatie,
+zie @ref{Eenvoudiger bewerken}.
 
 @divClass{column-center-bottom}
 @subheading En nu?
@@ -843,33 +1078,7 @@ Lees over @ref{Eenvoudiger bewerken}.
 
 
 @divClass{column-center-top}
-@subheading Grafische omgeving: Denemo
-
-@imageClickable{screenshot-denemo-small,png,
-  (klik om te vergroten),screenshot-denemo,png,right}
-
-@sourceimage{logo-linux,,,}
-@sourceimage{logo-windows,,,}
-
-@uref{http://denemo.org}
-
-Denemo is een grafische bewerker die LilyPond broncode
-genereert, op versie 2.8.7, en ook audio afspeelt.  Het kan
-de gebruiker de LilyPond broncode laten zien parallel aan
-het grafische beeld.  Extra LilyPond verfijningen kunnen
-aan noten, akkorden enz. worden gekoppeld en worden
-opgeslagen in het Denemo bestand, zodat gebruikers
-toch grafisch verder kunnen bewerken.
-
-Het verplaatsen van de aanwijzer in de LilyPond tekst
-verplaatst ook de aanwijzer in het grafische beeld, en
-syntax fouten in LilyPond verfijningen worden gehighlight
-in het tekst venster.
-
-@divEnd
-
-@divClass{column-center-top}
-@subheading Gecombineerde omgeving: LilyPondTool
+@subheading LilyPondTool
 
 @imageClickable{lilypondtool-2.12-screenshot-400wide,png,
   (klik om te vergroten),lilypondtool-2.12-screenshot,png,right}
@@ -882,18 +1091,18 @@ in het tekst venster.
 @uref{http://lilypondtool.organum.hu}
 
 Gemaakt als een plugin voor de
-@uref{http://www.jedit.org,jEdit} tekst bewerker,
-LilyPondTool is één van de meest funcie-rijke
-tekst-gebaseerde gereedschappen voor het bewerken van
-LilyPond partituren.  Functies omvatten een Document Wizard
-met liedtekst ondersteuning om documenten eenvoudiger op te
-zetten, en geïntegreerde PDF viewer met geavanceerde
+@uref{http://www.jedit.org,jEdit} teksteditor, is
+LilyPondTool één van de tekstgebaseerde gereedschappen met
+de meeste functies voor het bewerken van
+LilyPond-partituren.  Functies omvatten een Document-wizard
+met liedtekstondersteuning om documenten eenvoudiger op te
+stellen, en geïntegreerde PDF-viewer met geavanceerde
 point-and-click ondersteuning.
 
 @divEnd
 
 @divClass{column-center-top}
-@subheading Gecombineerde omgeving: Frescobaldi
+@subheading Frescobaldi
 
 @imageClickable{frescobaldi-lilypond-editor-small,png,
   (klik om te vergroten),frescobaldi-lilypond-editor,png,right}
@@ -903,129 +1112,195 @@ point-and-click ondersteuning.
 
 @uref{http://www.frescobaldi.org}
 
-Frescobaldi is een muziek en tekst bewerker speciaal voor
-LilyPond met ingebouwde PDF viewer, een krachtige partituur
-wizard en vele bewerk functies.  Het is gebaseerd op de KDE4
-bibliotheken en draait momenteel op alle smaken Linux en
-andere UNIX-achtige operating systemen.
+Frescobaldi is een muziek- en teksteditor speciaal voor
+LilyPond met een ingebouwde PDF-viewer, een krachtige
+partituur wizard en vele bewerkingsfuncties.  Het is
+gebaseerd op de KDE4 bibliotheken en draait momenteel op
+alle soorten Linux en andere UNIX-achtige operating
+systemen.
 
 @divEnd
 
 @divClass{column-center-top}
-@subheading Tekst omgeving: Emacs en Vim
+@subheading Grafische omgeving: Denemo
+
+@imageClickable{screenshot-denemo-small,png,
+  (klik om te vergroten),screenshot-denemo,png,right}
 
 @sourceimage{logo-linux,,,}
-@sourceimage{logo-freebsd,,,}
-@sourceimage{logo-macosx,,,}
 @sourceimage{logo-windows,,,}
 
-@uref{http://www.gnu.org/software/emacs/}
-
-Emacs is een tekst bewerker met taal-gevoelige uitbreidingen
-voor vele verschillende computertalen.  Emacs is een
-in hoge mate uitbreidbare bewerker en kan gebruikt worden
-als een Geïntegreerde Ontwikkel Omgeving (IDE).
-Er is een @q{lilypond mode} die de taaldefinities voor
-het werken met LilyPond broncode bestanden levert.
-
-@uref{http://www.vim.org}
+@uref{http://denemo.org}
 
-Vim is een minimale tekst bewerker en is een uitbreiding
-van de oudere Unix @command{vi} bewerker.  Het is ook
-uitbreidbaar en configureerbaar.
+Denemo is een grafische editor die LilyPond-broncode
+genereert, en ook audio afspeelt.  Hiermee kunnen gebruikers
+LilyPond-broncode parallel weergeven met het grafische
+beeld.  Extra LilyPond-verfijningen (tweaks) kunnen aan
+noten, akkoorden enz. worden gekoppeld en worden opgeslagen
+in het Denemo-bestand, zodat gebruikers toch grafisch verder
+kunnen bewerken.
 
-Als algemene regel geldt, dat wanneer je nog niet bekend
-bent met Emacs of Vim, je waarschijnlijk liever een andere
-bewerker verkiest voor het schrijven van LilyPond invoer
-bestanden.
+Het verplaatsen van de cursor in de LilyPond-tekst
+verplaatst ook de cursor in het grafische beeld, en
+syntaxfouten in LilyPond-verfijningen (tweaks) worden
+gehighlight in het tekstvenster.
 
 @divEnd
 
 @divClass{column-center-top}
-@subheading Andere programma's
-
-@subsubheading Gecombineerde omgeving: LilyKDE
-
-@imageClickable{lilykde-screenshot-small,png,
-  (klik om te vergroten),lilykde-screenshot,png,right}
+@subheading Tekst omgeving
 
 @sourceimage{logo-linux,,,}
 @sourceimage{logo-freebsd,,,}
+@sourceimage{logo-macosx,,,}
+@sourceimage{logo-windows,,,}
 
-@uref{http://lilykde.googlecode.com/}
+@uref{http://www.gnu.org/software/emacs/}
 
-LilyKDE is opgevolgd door
-@uref{http://www.frescobaldi.org/,Frescobaldi}, en bestaat
-alleen nog als LilyKDE3 voor KDE 3.5 en lilypond-KDE4 voor
-KDE 4.1.
+Emacs is een teksteditor met taalgevoelige functies voor
+veel verschillende computertalen.  Emacs is een in hoge mate
+uitbreidbare editor en kan gebruikt worden als een
+Geïntegreerde Ontwikkel Omgeving (IDE).  Er is een
+@q{lilypond mode} die de taaldefinities voor het werken met
+LilyPond-broncodebestanden levert.  Verder heeft een van
+onze ontwikkelaars
+@uref{http://nicolas.sceaux.free.fr/lilypond/lyqi.html,lyqi}
+geschreven, een Emacs major mode.
 
-LilyKDE is een plugin voor de bewerker van KDE,
-@uref{http://kate-editor.org/,Kate}.  Het heeft een
-krachtige Partituur Wizard om LilyPond documenten snel op te
-zetten, en een geïntegreerde PDF viewer.
+@uref{http://www.vim.org}
 
-LilyKDE kan gebruik maken van
-@uref{http://www.volny.cz/smilauer/rumor/,Rumor}, zodat
-muziek kan worden ingevoerd door op een MIDI klavier te
-spelen.
+Vim is een minimale teksteditor en is een uitbreiding van de
+oudere Unix @command{vi}-editor.  Het is uitbreidbaar en
+configureerbaar.
 
-Andere functies zijn het plaatsen van koppeltekens in
-liedteksten en het draaien van LilyPond op meerdere
-bestanden in een keer vanuit het KDE bestandsbeheer.
+Als algemene regel geldt dat, wanneer je nog niet bekend
+bent met Emacs of Vim, je waarschijnlijk liever een andere
+editor verkiest voor het schrijven van
+LilyPond-invoerbestanden.
 
-@subsubheading Tekst omgeving: TexShop
+Meer informatie over instellingen voor Emacs en Vim is te
+vinden in @rprogram{Text editor support}.
 
 @sourceimage{logo-macosx,,,}
-
 @uref{http://www.uoregon.edu/~koch/texshop}
 
-De TexShop bewerker voor MacOS@tie{}X kan uitgebreid worden
+De TexShop-editor voor MacOS@tie{}X kan uitgebreid worden
 voor het uitvoeren van LilyPond, @command{lilypond-book} en
-@command{convert-ly} vanuit de bewerker, gebruikmakend van
-de uitbreidingen die beschikbaar zijn op
-@uref{http://www.dimi.uniud.it/vitacolo/freesoftware.html#desktoppub}.
+@command{convert-ly} vanuit de editor, door gebruik te maken
+van de uitbreidingen die beschikbaar zijn op:
+
+@example
+@uref{http://users.dimi.uniud.it/~nicola.vitacolonna/home/content/lilypond-scripts}
+@end example
 
-@subsubheading TextMate
+@sourceimage{logo-macosx,,,}
+Er is een LilyPond bundel voor TextMate, een commerciële editor for MacOS.
+Die kan je installeren met:
+
+@example
+mkdir -p /Library/Application\ Support/TextMate/Bundles
+cd /Library/Application\ Support/TextMate/Bundles
+git clone http://github.com/textmate/lilypond.tmbundle.git
+
+@end example
 
 @divEnd
 
+
 @divClass{column-center-top}
-@subheading Andere programma's die LilyPond code kunnen exporteren
+@subheading Programma's die LilyPond-code kunnen exporteren
 
-@subsubheading Grafische omgevingen:
+@subsubheading Score, tab en MIDI-editors:
 
 @itemize
 @item
-@uref{http://noteedit.berlios.de,NoteEdit}
-dat @uref{http://www.musicxml.com/xml.html,MusicXML} importeert
-@item
-@uref{http://www.rosegardenmusic.com,Rosegarden},
-dat MIDI importeert
+@uref{http://www.rosegardenmusic.com,Rosegarden}, een audio en
+MIDI-sequencer, die tevens een partituur-editor voor het editen
+van enkelvoudige notenbalken heeft.
+
 @item
 @uref{http://vsr.informatik.tu-chemnitz.de/staff/jan/nted/nted.xhtml,NtEd},
-heeft experimentele LilyPond export
+een partituur editor gebaseerd op de @uref{http://cairographics.org, Cairo}
+bibliotheek en heeft experimentele LilyPond export.
+
+@item
+@uref{http://www.tuxguitar.com.ar/,TuxGuitar}, een
+multi-track tablatuur-editor en -speler, heeft een
+partituur-beeld en tab-beeld en kan exporteren naar LilyPond.
+
+@item
+@uref{http://musescore.org,MuseScore}, een partituur-editor,
+heeft onvolledige LilyPond-export maar wordt actief
+ontwikkeld.
+
 @item
-@uref{http://www.tuxguitar.com.ar/,TuxGuitar}, kan exporteren naar LilyPond.
+@uref{http://canorus.org,Canorus}, een partituur-editor, kan
+ook exporteren naar LilyPond, maar is nog beta-software.
+Testers zijn welkom.
+
+@item
+@uref{http://www.volny.cz/smilauer/rumor/rumor.html,Rumor},
+een realtime monofonische MIDI naar LilyPond-vertaler.
+
 @item
-@uref{http://musescore.org,MuseScore} kan exporteren naar LilyPond.
+@uref{http://www.holmessoft.co.uk/homepage/software/NWC2LY/index.htm,
+NW2LY} een a C#-programma dat een
+@uref{http://www.noteworthysoftware.com/, NoteWorthy}-lied naar
+LilyPond converteert.
+
+@end itemize
+
+@subsubheading Gereedschappen voor de commandoregel
+
+@itemize
+
+@item
+@uref{http://www.projectabjad.org/,Abjad}, een
+@uref{http://www.python.org/,Python} API voor Formalized
+Score Control, ontworpen om componisten ingewikkelde stukken
+LilyPond-notatie op te laten bouwen op een iteratieve en
+incrementele manier.
+
 @item
-@uref{http://canorus.org,Canorus} kan ook exporteren naar LilyPond, maar is nog beta-software.  Testers zijn welkom.
+@uref{http://common-lisp.net/project/fomus/,FOMUS}, een
+LISP-bibliotheek voor het genereren van muzieknotatie vanuit
+computermuziek softwareomgevingen.
+
 @item
-@uref{http://lilycomp.sourceforge.net, LilyComp} is een grafisch noot invoer programma, en werkt als een numeriek toetsenbord dat LilyPond noten produceert.
+@uref{http://strasheela.sourceforge.net,Strasheela}, een
+omgeving gebouwd bovenop de
+@uref{http://www.mozart-oz.org/, Mozart/Oz}
+constraint-gebaseerde programmeertaal.
+
+
 @end itemize
+@divEnd
+
+@divClass{column-center-top}
 
-@subsubheading Gereedschappen voor de commando regel
+@subheading Andere programma's die niet actief worden ontwikkeld
 
 @itemize
+
 @item
-@uref{http://www.volny.cz/smilauer/rumor/rumor.html,Rumor}, een realtime monophonische MIDI naar LilyPond vertaler.
+@uref{http://lilykde.googlecode.com/,LilyKDE} is vervangen door
+@uref{http://www.frescobaldi.org/,Frescobaldi}, en bestaat alleen nog als
+LilyKDE3 voor KDE 3.5 en lilypond-KDE4 voor KDE 4.1.
+
 @item
-@uref{http://nicolas.sceaux.free.fr/lilypond/lyqi.html,lyqi}, een
-major moder voor Emacs.
+@uref{http://noteedit.berlios.de,NoteEdit}, dat 
+@uref{http://www.musicxml.com/xml.html,MusicXML} importeerde, is geforkt
+in
+@uref{http://vsr.informatik.tu-chemnitz.de/staff/jan/nted/nted.xhtml,NtEd}
+en @uref{http://canorus.org,Canorus}.
+
 @item
-@uref{http://common-lisp.net/project/fomus/,FOMUS},
-een LISP bibliotheek voor het genereren van muzieknotatie
+@uref{http://lilycomp.sourceforge.net, LilyComp} is een grafisch
+nootinvoer-programma en werkt ongeveer als een numeriek toetsenbord
+dat LilyPond noten produceert.
+
 @end itemize
+
 @divEnd
 
 
@@ -1033,16 +1308,16 @@ een LISP bibliotheek voor het genereren van muzieknotatie
 @subheading En nu?
 Je bent nu zover om @ref{Download, LilyPond te downloaden}.
 
-Nog steeds niet overtuigd?  Veel componisten, muzikanten, en
-drigenten hebben geleerd muziek te schrijven in ons invoer
-formaat.  Eravaren gebruikers melden dat ze een volledige
-partituur sneller kunnen invoeren in LilyPond dan met een
-piano klavier of muis+GUI!  Misschien wil je de
+Nog steeds niet overtuigd?  Veel componisten, muzikanten en
+drigenten hebben geleerd muziek te schrijven in ons
+invoerformaat.  Ervaren gebruikers melden dat ze een
+volledige partituur sneller kunnen invoeren in LilyPond dan
+met een pianoklavier of muis+GUI!  Misschien wil je de
 @ref{Functies}, @ref{Voorbeelden} of @ref{Vrijheid}
 herlezen, of wil je lezen over @ref{Producties} en
-@ref{Gebruikerservaringen} van gebruikers.  Onze
-aanpak van berekende esthetiek van klassieke muziek gravure
-wordt uiteengezet in onze @ref{Achtergrond}.
+@ref{Recenties} van gebruikers.  Onze aanpak van
+berekende esthetiek van klassieke muziekgravure wordt
+beschreven in @ref{Achtergrond}.
 
 @subheading Legalese