+@lilypond[verbatim,quote]
+\relative {
+ \autoBeamOff
+ a'8 c b4 d8. c16 b4 |
+ \autoBeamOn
+ a8 c b4 d8. c16 b4 |
+}
+@end lilypond
+
+
+@seealso
+Notatiehandleiding:
+@ruser{Automatic beams},
+@ruser{Manual beams}.
+
+
+@node Geavanceerde ritmische commando's
+@translationof Advanced rhythmic commands
+@subsection Geavanceerde ritmische commando's
+
+@subheading Opmaat
+
+@cindex opmaat
+@cindex anacrouse
+@cindex onvolledige maat
+
+@funindex \partial
+
+Terminologie: @rglos{anacrusis}.
+
+Een opmaat (of @notation{anacrouse}) wordt ingevoerd met het
+sleutelwoord @code{\partial}. Het wordt gevolgd door een
+nootlengte: @code{\partial 4} is een opmaat van een kwart en
+@code{\partial 8} een achtste.
+
+@lilypond[verbatim,quote]
+\relative {
+ \partial 8 f''8 |
+ c2 d |
+}
+@end lilypond
+
+@c Note bene: duolen, triolen, kwartolen etc. worden anti-metrische
+@c figuren genoemd, hoewel ze in feite anti-ritmisch zijn -- hemiolen
+@c zijn veeleer anti-metrisch
+@subheading Antimetrische figuren
+
+@cindex antimetrische figuren
+@cindex triolen
+
+@funindex \times
+
+Terminologie: @rglos{note value}, @rglos{triplet}.
+
+@notation{Antimetrische figuren} wordeg gemaakt met het
+@code{\times} sleutelwoord. Het verwacht twee parameters:
+een fractie (breuk) en een stuk muziek. De lengte van het
+stuk muziek wordt vermenigvuldigd met de fractie. Een triol
+maakt dat de noten 2/3 van hun lengte duren, dus een
+@notation{triool} heeft als fractie 2/3
+
+@lilypond[verbatim,quote]
+\relative {
+ \tuplet 3/2 { f''8 g a }
+ \tuplet 3/2 { c8 r c }
+ \tuplet 3/2 { f,8 g16[ a g a] }
+ \tuplet 3/2 { d4 a8 }
+}
+@end lilypond
+
+@subheading Versieringen
+
+@cindex versieringen
+@cindex voorslag
+@cindex naslag
+@cindex acciaccatura
+@cindex appoggiatura
+
+@funindex \grace
+@funindex \acciaccatura
+@funindex \appoggiatura
+@funindex acciaccatura
+
+Terminologie: @rglos{grace notes}, @rglos{acciaccatura},
+@rglos{appoggiatura}.
+
+@notation{Versieringen} worden gemaakt met het @code{\grace}
+commando, hoewel ze ook gemaakt kunenn worden door een het
+sleutelwoord @code{\appoggiatura} of @code{\acciaccatura}
+voor een muziekuitdrukking te zetten
+
+@lilypond[verbatim,quote]
+\relative {
+ c''2 \grace { a32 b } c2 |
+ c2 \appoggiatura b16 c2 |
+ c2 \acciaccatura b16 c2 |
+}
+@end lilypond
+
+
+@seealso
+Notatiehandleiding:
+@ruser{Grace notes},
+@ruser{Tuplets},
+@ruser{Upbeats}.
+
+
+@node Verschillende noten tegelijk klinkend
+@translationof Multiple notes at once
+@section Verschillende noten tegelijk klinkend
+
+Deze paragraaf introduceert het hebben van meer dan één
+klinkende noot tegelijkertijd: verscheidene instrumenten,
+verscheidene notenbalken voor één instrument (bijv. piano),
+en akkoorden.
+
+Polyfonie betekent in de muziek het hebben van meer dan één
+klinkende melodie tegelijk. Polyfonie in LilyPond betekent
+het hebben van meer dan een stem op dezelfde notenbalk.
+
+@menu
+* Muziekuitdrukkingen nader verklaard::
+* Meerdere notenbalken::
+* Notenbalkgroepen::
+* Het combineren van noten tot accoorden::
+* Polyfonie binnen een notenbalk::
+@end menu
+
+
+@node Muziekuitdrukkingen nader verklaard
+@translationof Music expressions explained
+@subsection Muziekuitdrukkingen nader verklaard
+
+@cindex muziekuitdrukking
+@cindex uitdrukking, muziek
+@cindex samengestelde muziekuitdrukking
+@cindex muziekuitdrukking, samengesteld
+
+In LilyPond-invoerbestanden wordt muziek gerepresenteerd
+door @emph{muziekuitdrukkingen}. Een enkele noot is een
+muziekuitdrukking:
+
+@lilypond[verbatim,quote,fragment]
+a'4
+@end lilypond
+
+Een noot tussen accolades zetten maakt er een
+@emph{samengestelde muziekuitdrukking} van. Hier hebben we
+een samengestelde muziekuitdrukking gemaakt die twee noten
+bevat:
+
+@lilypond[verbatim,quote]
+\relative { a'4 g4 }
+@end lilypond
+
+Een groep muziekuitdrukkingen (bijv. noten) tussen accolades
+zetten betekent dat ze een sequentie zijn (d.w.z. de ene
+volgt op de vorige). Het resultaat is een nieuwe
+muziekuitdrukking:
+
+@lilypond[verbatim,quote]
+\relative { { a'4 g } f4 g }
+@end lilypond
+
+@subheading Analogie: wiskundige uitdrukkingen
+
+Dit mechanisme lijkt op wiskundige formules: een grote
+formule wordt gemaakt door een samenstelling van kleine
+formules. Zulke formules worden uitdrukkingen genoemd, en
+ze kunnen andere uitdrukkingen bevatten, zodat je
+willekeurig ingewikkelde en grote uitdrukkingen kunt maken.
+Bijvoorbeeld,
+
+@example
+1
+
+1 + 2
+
+(1 + 2) * 3
+
+((1 + 2) * 3) / (4 * 5)
+@end example
+
+Dit is een opeenvolging van uitdrukkingen, waar elke
+uitdrukking onderdeel is van de volgende (grotere)
+uitdrukking. De eenvoudigste uitdrukkingen zijn getallen,
+en grotere worden gemaakt door het combineren van
+uitdrukkingen met operatoren (zoals @code{+}, @code{*} en
+@code{/}) en haakjes. Net als wiskundige uitdrukkingen,
+kunnen muziekuitdrukkingen willekeurig diep worden genest,
+wat nodig is voor ingewikkelde muziek zoals polyfone
+partituren.
+
+
+@subheading Simultane muziekuitdrukkingen: meerdere notenbalken
+
+@cindex meerdere notenbalken
+@cindex notenbalken, meerdere
+@cindex polyfonie
+@cindex combineren van gelijktijdige uitdrukkingen
+@cindex gelijktijdige uitdrukkingen
+@cindex uitdrukkingen, gelijktijdig
+@cindex relatieve noten en gelijktijdige muziek
+@cindex relatieve noten en gelijktijdige uitdrukkingen
+@cindex simultane muziek en relatieve noten
+@cindex gelijktijdige uitdrukkingen en relatieve noten
+
+@funindex <<
+@funindex >>
+@funindex << ... >>
+
+Terminologie: @rglos{polyphony}.
+
+Deze techniek is nuttig voor @notation{polyfone} muziek.
+Voor het invoeren van muziek met meerdere stemmen of
+meerdere notenbalken, combineren we uitdrukkingen
+gelijktijdig. Om aan te geven dat twee stemmen tegelijk
+klinken, voer je gewoon een simultane samenstelling van
+muziekuitdrukkingen in. Een @q{simultane} muziekuitdrukking
+wordt gevormd door uitdrukkingen te tussen @code{<<} en
+@code{>>} te zetten. In onderstaand voorbeeld, zijn drie
+sequenties (die allemaal enkele noten bevatten) simultaan
+samengesteld:
+
+@lilypond[verbatim,quote]
+<<
+ \relative { a'2 g }
+ \relative { f'2 e }
+ \relative { d'2 b }
+>>
+@end lilypond
+
+Merk op dat we elk niveau van de invoer met een ander aantal
+spaties hebben ingesprongen. Het maakt LilyPond niet uit
+hoeveel (of hoe weinig) spaties er aan het begin van een
+regel staan, maar het op deze wijze inspringen van
+LilyPond-code maakt het voor mensen veel leesbaarder.
+
+@warning{elke noot is relatief aan de vorige noot in de
+invoer, niet relatief aan de @code{c''} in het eerste
+@code{@bs{}relative} commando.}
+
+
+@subheading Simultane muziekuitdrukking: enkele notenbalk
+
+Om het aantal notenbalken in een stuk te bepalen, kijkt
+LilyPond naar het begin van de eerste uitdrukking. Als dat
+een enkele noot is, is er één notenbalk; als dat een
+simultane uitdrukking is, is er meer dan één notenbalk.
+Onderstaand voorbeeld toont een ingewikkelde uitdrukking,
+maar omdat het begint met een enkele noot wordt het
+genoteerd op een enkele notenbalk.
+
+@lilypond[verbatim,quote]
+\relative {
+ c''2 <<c e>> |
+ << { e2 f } { c2 <<b d>> } >> |
+}
+@end lilypond
+
+@node Meerdere notenbalken
+@translationof Multiple staves
+@subsection Meerdere notenbalken
+
+@cindex meerdere notenbalken
+@cindex notenbalken, meerdere
+@cindex context
+@cindex context, notatie
+@cindex notatiecontext
+
+@funindex \new Staff
+@funindex Staff
+@funindex \new
+@funindex Score
+@funindex Voice
+@funindex Lyrics
+@funindex ChordNames
+
+LilyPond-invoerbestanden bestaan uit muziekuitdrukkingen,
+zoals we zagen in @ref{Muziekuitdrukkingen nader verklaard}.
+Als de partituur begint met een simultane muziekuitdrukking,
+maakt LilyPond meerdere notenbalken. Echter, het is
+eenvoudiger te zien wat er gebeurt als we de notebalk
+expliciet creëren.
+
+Om meer dan een één notenbalk te printen, wordt elk stuk
+muziek dat een op een notebalk hoort gemarkeerd door er
+@code{\new Staff} voor te zetten. Deze
+@code{Staff}-elementen worden dan gelijktijdig samengesteld
+met @code{<<} en @code{>>}:
+
+@lilypond[verbatim,quote]
+<<
+ \new Staff { \clef "treble" c''4 }
+ \new Staff { \clef "bass" c4 }
+>>
+@end lilypond
+
+Het commando @code{\new} opent een @q{notatiecontext.} Een
+notatiecontext is een omgeving waarin muziekelementen (zoals
+noten of @code{\clef}-commando's) worden geïnterpreteerd.
+Voor eenvoudige stukken worden zulke notatiecontexten
+automatisch aangemaakt. Voor ingewikkeldere stukken, is het
+beter om contexten expliciet aan te geven.
+
+Er zijn verschillende soorten van contexten. @code{Score},
+@code{Staff}, en @code{Voice} zorgen voor melodische
+notatie, terwijl @code{Lyrics} liedteksten zet en
+@code{ChordNames} accoordnamen print.
+
+In syntaxtermen maakt het laten voorafgaan van Als je
+@code{\new} voor een muziekuitdrukking zet, maakt dat in
+syntaxtermen een grotere muziekuitdrukking. Dat lijkt op
+het minteken in de wiskunde. De formule @math{(4+5)} is een
+uitdrukking, dus @math{-(4+5)} is een grotere uitdrukking.
+
+Maatsoorten die in één notenbalk worden ingevoerd,
+beïnvloeden standaard ook alle andere notenbalken. And de
+andere kant, de toonsoort van een notenbalk heeft
+@emph{geen} invloed op andere notenbalken. Dit verschil in
+standaard gedrag is omdat partituren met transponerende
+instrumenten veel meer voorkomen dan polyritmische
+partituren.
+
+@lilypond[verbatim,quote]
+<<
+ \new Staff { \clef "treble" \key d \major \time 3/4 c''4 }
+ \new Staff { \clef "bass" c4 }
+>>
+@end lilypond
+
+
+
+
+@node Notenbalkgroepen
+@translationof Staff groups
+@subsection Notenbalkgroepen
+
+@cindex pianobalk
+@cindex notenbalk, piano
+@cindex koorbalk
+@cindex notenbalk, koor
+@cindex manuaalbalk
+@cindex notenbalk, manuaal
+@cindex notenbalkgroep
+
+@funindex PianoStaff
+@funindex GrandStaff
+@funindex ChoirStaff
+
+Terminologie:
+@rglos{brace},
+@rglos{staff},
+@rglos{system}.
+
+Pianomuziek wordt meestal genoteerd op twee notenbalken die
+verbonden zijn door een @notation{accolade}. Het afdrukken
+van zo'n balk gaat hetzelfde als in het polyfone voorbeeld
+in @ref{Meerdere notenbalken}. Echter, nu wordt de gehele
+uitdrukking in een @code{PianoStaff} gestopt:
+
+@example
+\new PianoStaff <<
+ \new Staff @dots{}
+ \new Staff @dots{}
+>>
+@end example
+
+Hier is een voorbeeldje:
+
+@lilypond[verbatim,quote]
+\relative {
+ \new PianoStaff <<
+ \new Staff { \time 2/4 c''4 e | g g, | }
+ \new Staff { \clef bass c,,4 c' | e c | }
+ >>
+}
+@end lilypond
+
+Andere notenbalkgroeperingen gaan met @code{\new
+GrandStaff}, geschikt voor for orkestpartituren, en
+@w{@code{\new ChoirStaff}}, geschikt voor vocale partituren.
+Deze notenbalkgroepen vormen allemaal een ander type
+context, namelijk een die een accolade aan de linkerkant van
+elk systeem maakt en ook de lengte van de maatstrepen
+bepaalt.
+
+
+@seealso
+Notatiehandleiding:
+@ruser{Keyboard and other multi-staff instruments},
+@ruser{Displaying staves}.
+
+
+@node Het combineren van noten tot accoorden
+@translationof Combining notes into chords
+@subsection Het combineren van noten tot accoorden
+
+Terminologie: @rglos{chord}.
+
+@cindex accoorden
+@cindex nootlengten in accoorden
+
+@funindex <
+@funindex >
+@funindex < ... >
+
+We zagen eerder hoe noten kunnen worden gecombineerd tot
+@notation{accoorden} door aan te geven dat ze tegelijk
+klinken door ze tussen dubbele gehoekte haken te zetten.
+Echter, de normale manier om een accoord aan te geven is
+door de toonhoogten tussen @emph{enkele} hoekige haken te
+zetten. Merk op dat alle noten in een accoord dezelfde
+lengte moeten hebben, en dat die lengte na de afsluitende
+haak komt.
+
+@lilypond[verbatim,quote]
+\relative { r4 <c'' e g> <c f a>2 }
+@end lilypond
+
+Beschouw accoorden als vrijwel identiek aan enkele noten:
+bijna alles wat je aan een enkele noot kunt plakken, kun je
+aan een accoord plakken, en alles komt @emph{buiten} de
+hoekige haken. Bijvoorbeeld, je kunt markeringen als
+waardestrepen en overbindingen gebruiken met accoorden. Ze
+worden geplaatst buiten de hoekige haken.
+
+@lilypond[verbatim,quote,relative=2]
+r4 <c e g>~ <c f a>2 |
+<c e g>8[ <c f a> <c e g> <c f a>]
+ <c e g>\>[ <c f a> <c f a> <c e g>]\! |
+r4 <c e g>8.\p <c f a>16( <c e g>4-. <c f a>) |
+@end lilypond
+
+@seealso
+Notatiehandleiding:
+@ruser{Chorded notes}.
+
+
+@node Polyfonie binnen een notenbalk
+@translationof Single staff polyphony
+@subsection Polyfonie binnen een notenbalk
+
+@cindex polyfonie
+@cindex meerdere stemmen
+@cindex stemmen, meerdere op een balk
+@cindex enkelbalks polyfonie
+@cindex spatierust
+@cindex rust, spatie
+
+@funindex << ... \\ ... >>
+@funindex <<
+@funindex \\
+@funindex >>
+
+Polyfone muziek in LilyPond, hoewel niet moeilijk, maakt
+gebruik van concepten die we nog niet hebben besproken, dus
+kunnen we nog niet introduceren. In plaats daarvan worden
+in de volgende paragrafen eerst deze concepten uitvoerig
+verklaard.
+
+@seealso
+Beginnershandleiding:
+@ref{Voices contain music}.
+
+Notatiehandleiding:
+@ruser{Simultaneous notes}.
+
+@node Vocale muziek
+@translationof Songs
+@section Vocale muziek
+
+Deze paragraaf introduceert vocale muziek en eenvoudige
+liedjes.
+
+@menu
+* Het zetten van eenvoudige liedjes::
+* Liedteksten uitrichten op een melodie::
+* Liedteksten bij meerdere notenbalken::
+@end menu
+
+
+@node Het zetten van eenvoudige liedjes
+@translationof Setting simple songs
+@subsection Het zetten van eenvoudige liedjes
+
+@cindex liedteksten
+@cindex liedjes
+
+@funindex \addlyrics
+
+Terminologie: @rglos{lyrics}.
+
+Hier is het begin van de melodie van een slaapliedje,
+@notation{Girls and boys come out to play}:
+
+@lilypond[verbatim,quote]
+\relative {
+ \key g \major
+ \time 6/8
+ d''4 b8 c4 a8 | d4 b8 g4
+}
+@end lilypond
+
+De @notation{liedteksten} kunnen op deze noten worden gezet,
+door beiden te combineren met het
+@code{\addlyrics}-sleutelwoord. Liedteksten worden
+ingevoerd door de lettergrepen van elkaar te scheiden met
+een spatie.
+
+@lilypond[verbatim,quote]
+<<
+ \relative {
+ \key g \major
+ \time 6/8
+ d''4 b8 c4 a8 | d4 b8 g4
+ }
+ \addlyrics {
+ Girls and boys come | out to play,
+ }
+>>
+@end lilypond
+
+@warning{Het is van essentiëel belang dat de laatste
+lettergreep van de afsluitende accolade gescheiden wordt
+door een spatie of nieuwe regel, anders wordt aangenomen dat
+de accolade nog deel uitmaakt van die lettergreep, wat een
+obscure foutmelding oplevert, zie @rprogram{Apparent error
+in ../ly/init.ly}.}
+
+Merk de hoekige haken @w{@code{<< ... >>}} op die om
+het hele stuk heen staan en aangeven dat de muziek en de
+woorden tegelijk klinken.
+
+@node Liedteksten uitrichten op een melodie
+@translationof Aligning lyrics to a melody
+@subsection Liedteksten uitrichten op een melodie
+
+@cindex melisma
+@cindex legatolijn
+@cindex streepjes
+@cindex underscore
+@cindex liedteksten, uitrichten
+@cindex uitrichten van liedteksten
+@cindex liedteksten, woorden met meerdere lettergrepen
+@cindex woorden met meerdere lettergrepen in liedteksten
+
+Terminologie: @rglos{melisma}, @rglos{extender line}.
+
+De volgende regel van het slaapliedje is @notation{The moon
+doth shine as bright as day}. Laten we die ook invoeren:
+
+@lilypond[verbatim,quote]
+<<
+ \relative {
+ \key g \major
+ \time 6/8
+ d''4 b8 c4 a8 | d4 b8 g4 g8 |
+ a4 b8 c b a | d4 b8 g4. |
+ }
+ \addlyrics {
+ Girls and boys come | out to play,
+ The | moon doth shine as | bright as day; |
+ }
+>>
+@end lilypond
+
+Als je de code van het bovenstaand voorbeeld compileert,
+zul je waarschuwingen op het scherm zien:
+
+@example
+song.ly:12:29: waarschuwing: maat-controle gefaald op: 5/8
+ The | moon doth shine as
+ | bright as day; |
+song.ly:12:46: waarschuwing: maat-controle gefaald op: 3/8
+ The | moon doth shine as | bright as day;
+ |
+@end example
+
+Dit is een goed voorbeeld van de waarde van maat-controles.
+Als we naar de muziek kijken, dan zien we dat de extra
+liedteksten niet helemaal goed uitgericht zijn met de noten.
+Het woord @notation{shine} moet op twee noten gezongen
+worden, niet op één. Dit wordt een @notation{melisma}
+genoemd, een enkele lettergreep gezongen op meer dan een
+noot. Er zijn verschillende manieren om een lettergreep
+over meerdere noten uit te verdelen, het eenvoudigst is een
+legatoboog over de noten te zetten, voor details, zie
+@ref{Overbindingen en legatobogen}:
+
+@lilypond[verbatim,quote]
+<<
+ \relative {
+ \key g \major
+ \time 6/8
+ d''4 b8 c4 a8 | d4 b8 g4 g8 |
+ a4 b8 c( b) a | d4 b8 g4. |
+ }
+ \addlyrics {
+ Girls and boys come | out to play,
+ The | moon doth shine as | bright as day; |
+ }
+>>
+@end lilypond
+
+De woorden zijn nu goed uitgericht met de noten, maar de
+automatische waardestrepen voor de noten boven
+@notation{shine as} zien er niet helemaal goed uit. We
+kunnen dit verbeteren door handmatige
+waardestreep-aanduidingen in te voegen om de automatische
+waardestrepen te overschrijven, voor details, see
+@ref{Automatische en handmatige waardestrepen}.
+
+@lilypond[verbatim,quote]
+<<
+ \relative {
+ \key g \major
+ \time 6/8
+ d''4 b8 c4 a8 | d4 b8 g4 g8 |
+ a4 b8 c([ b]) a | d4 b8 g4. |
+ }
+ \addlyrics {
+ Girls and boys come | out to play,
+ The | moon doth shine as | bright as day; |
+ }
+>>
+@end lilypond
+
+Als alternatief voor het gebruik van legatobogen, kunnen
+melismata worden aangegeven door in de liedtekst een
+underscore @code{_} toe te voegen voor elke noot die moet
+worden opgenomen in de melisma:
+
+@lilypond[verbatim,quote]
+<<
+ \relative {
+ \key g \major
+ \time 6/8
+ d''4 b8 c4 a8 | d4 b8 g4 g8 |
+ a4 b8 c[ b] a | d4 b8 g4. |
+ }
+ \addlyrics {
+ Girls and boys come | out to play,
+ The | moon doth shine _ as | bright as day; |
+ }
+>>
+@end lilypond
+
+Als een lettergreep zich uitstrekt over een aantal noten of
+over een noot die heel lang duurt, wordt gewoonlijk een
+@notation{legatolijn} getrokken vanaf de lettergreep die
+zich uitstrekt onder alle noten van die lettergreep. Die
+wordt ingevoerd als twee underscores @code{__}. Hier is een
+voorbeeld uit de eerste drie maten van @notation{Dido's
+Lament}, van Purcells @notation{Dido and Æneas}:
+
+@lilypond[verbatim,quote]
+<<
+ \relative {
+ \key g \minor
+ \time 3/2
+ g'2 a bes | bes2( a) b2 |
+ c4.( bes8 a4. g8 fis4.) g8 | fis1
+ }
+ \addlyrics {
+ When I am | laid,
+ am | laid __ in | earth,
+ }
+>>
+@end lilypond
+
+In geen van de voorbeelden tot nu toe zijn woorden met meer
+dan een lettergreep gebruikt. Zulke woorden worden
+gewoonlijk opgedeeld in een lettergreep per noot, met
+koppeltekens tussen de lettergrepen. Zo'n koppelteken
+worden ingevoerd als twee streepjes, wat een koppelteken
+midden tussen de twee lettergrepen oplevert. Hier is een
+voorbeeld dat dit laat zien en alles wat we tot nu toe
+hebben geleerd over het uitrichten van liedteksten naar
+noten. notes.
+
+@c no ragged-right here because otherwise the hyphens get lost,
+@c but the example is long enough to avoid looking strange.
+@lilypond[verbatim,quote,noragged-right]
+<<
+ \relative {
+ \key g \major
+ \time 3/4
+ \partial 4
+ d'4 | g4 g a8( b) | g4 g b8( c) |
+ d4 d e | c2
+ }
+ \addlyrics {
+ A -- | way in a __ | man -- ger,
+ no __ | crib for a | bed, __
+ }
+>>
+@end lilypond
+
+Sommige liedteksten, vooral die in het Italiaans, hebben het
+omgekeerde nodig: het zetten van meer dan een lettergreep op
+een noot. Dit wordt bereikt door lettergreepen aan elkaar
+te koppelen met een enkele underscore @code{_} (zonder
+spaties), of door ze tussen dubbele aanhalingtekens te
+zetten. Hier is een voorbeeld uit Rossini's
+@notation{Figaro}, waar @notation{al} op dezelfde noot moet
+worden gezongen als @notation{go} uit het @notation{Largo}
+in Figaro's aria @notation{Largo al factotum}:
+
+@c no ragged-right here because otherwise the hyphens get lost,
+@c but the example is long enough to avoid looking strange.
+@lilypond[verbatim,quote,noragged-right]
+<<
+ \relative {
+ \clef "bass"
+ \key c \major
+ \time 6/8
+ c'4.~ 8 d b | c8([ d]) b c d b | c8
+ }
+ \addlyrics {
+ Lar -- go_al fac -- | to -- tum del -- la cit -- | tà
+ }
+>>
+@end lilypond
+
+
+@seealso
+Notatiehandleiding:
+@ruser{Vocal music}.
+
+
+@node Liedteksten bij meerdere notenbalken
+@translationof Lyrics to multiple staves
+@subsection Liedteksten bij meerdere notenbalken
+
+@cindex liedteksten en meerdere notenbalken
+@cindex meerdere notenbalken en liedteksten
+
+De eenvoudige aanpak met @code{\addlyrics} kan gebruikt
+worden voor het plaatsen van liedteksten onder meer dan een
+notenbalk. Hier is een voorbeeld uit Handels
+@notation{Judas Maccabæus}:
+
+@lilypond[verbatim,quote]
+<<
+ \relative {
+ \key f \major
+ \time 6/8
+ \partial 8
+ c''8 | c8([ bes]) a a([ g]) f | f'4. b, | c4.~ 4
+ }
+ \addlyrics {
+ Let | flee -- cy flocks the | hills a -- | dorn, __
+ }
+ \relative {
+ \key f \major
+ \time 6/8
+ \partial 8
+ r8 | r4. r4 c'8 | a'8([ g]) f f([ e]) d | e8([ d]) c bes'4
+ }
+ \addlyrics {
+ Let | flee -- cy flocks the | hills a -- dorn,
+ }
+>>
+@end lilypond
+
+Partituren die ingewikkelder zijn dan dit eenvoudige
+voorbeeld kun je beter maken door het uit elkaar trekken van
+de score structuur en de noten en liedteksten door het
+gebruik van variabelen. Dit wordt behandeld in
+@ref{Stukken organiseren met variabelen}.
+
+
+@seealso
+Notatiehandleiding:
+@ruser{Vocal music}.
+
+
+@node De puntjes op de i's
+@translationof Final touches
+@section De puntjes op de i's
+
+Dit is de laatste paragraaf van het leerboek; het laat zien
+hoe je de puntjes op de i's zet voor eenvoudige stukken, en
+geeft een inleiding op het vervolg van de handleiding.
+
+@menu
+* Stukken organiseren met variabelen::
+* Titels toevoegen::
+* Absolute notenamen::
+* Na het leerboek::
+@end menu